Μετα-νεωτερικότητα, Ολιστικότητα και Παγκοσμιοτητα υπό το Φως της Ελληνορθοδόξου Παραδόσεώς μας

Το τέλος του αιώνα και της χιλιετίας βρίσκει τον κόσμο σε μία πρωτοφανή σύγχυση, καθώς την περίοδο της κατάρρευσης των ιδεολογιών διαδέχθηκε η τωρινή μεταβατική περίοδος, γιά την οποίαν διατυπώνονται αντιφατικές θεωρίες και απόψεις, όπως π.χ. "σύγκρουση πολιτισμών" (Χάντινγκτον), ή "τέλος της ιστορίας" (Φουκογιάμα), πού, αντί να διαλύουν, μάλλον επιτείνουν την σύγχυση. Τό αποτέλεσμα είναι νά έχει ήδη αρχίσει νά διαφαίνεται το νέο κλίμα μέσα στο οποίο θα είμαστε προσεχώς όλοι υποχρεωμένοι νά ζήσουμε. Κύρια χαρακτηριστικά του φαίνεται πώς θα είναι:

• η υποβάθμιση της αξίας του ανθρώπινου προσώπου,
• η υποταγή του στην εξουσία,
• η υποδούλωσή του στην ηλεκτρονική τεχνολογία.

Η κοινωνία των προσώπων ετοιμάζεται νά παραχωρήσει τη θέση της στην κοινωνία της πληροφορίας. Ο κατακλυσμός της πληροφορίας εγκυμονεί μέγιστα δεινά για την πολιτική ελευθερία του ανθρώπου και μεθοδεύει την εγκαθίδρυση ολοκληρωτικού συστήματος διακυβέρνησης του κόσμου με βάση τις πληροφορίες, και το καθεστώς αυτό δεν έχει καμία σχέση και συμβατότητα με την ελληνορθόδοξη παράδοση μας, αλλά αποτελεί έντεχνο τρόπο εισαγωγής στη ζωή μας ξένων προτύπων ζωής. Περισσότερο στην Ευρώπη και λιγότερο στην πατρίδα μας -επί του παρόντος- συνειδητοποιούμε μία νέα τάξη πραγμάτων πού διαμορφώνεται σιγά-σιγά αλλά σταθερά και καθορίζεται κατά βάσιν από τρεις άξονες:

1. τη Μετανεωτερικότητα,
2. την Ολιστικότητα και
3. την Παγκοσμιότητα.

Και οι τρεις αυτοί όροι έχουν γίνει πλέον του συρμού και τείνουν νά σφραγίσουν τις ιδεολογικές εξελίξεις της εποχής μας, χρήζουν δε βαθιάς ανάλυσης και σε βάθος έρευνας για νά αποδειχθεί το ουσιαστικό των περιεχόμενο και να υπάρξει η δυνατότης κριτικής τοποθέτησής μας έναντί των. Η εργασία όμως αυτή προαπαιτεί σοβαρή ανάλυση και μελέτη των φαινομένων του κόσμου μας, σε μια προσπάθεια προσπέλασης στον πυρήνα των ιδεών της εποχής μας. Η Μετα-νεωτερικότητα έγινε πρόσφατα κυρίαρχο ρεύμα στο επίπεδο των ιδεών της εποχής μας, ξεκινώντας από την τέχνη ως μετα-μοντερνισμός, καί περνώντας σύντομα στις πιο συστηματικές μορφές λόγου και έκφρασης. Η Μετα-νεωτερικότητα εκφράζει τη φιλοσοφία του τέλους των πάντων, ακόμη και του Θεού. Τα πάντα κατ' αυτήν ισχύουν σχετικά και κανείς και τίποτε δεν δικαιούνται να προβάλουν αξιώσεις καθολικής ισχύος. Έτσι οι μεγαλεπήβολες θεωρίες, οι ουτοπίες, τα προγράμματα συνολικού μετασχηματισμού της κοινωνίας απωθούνται στο περιθώριο και επιζητείται η "ανοικτή κοινωνία" της ανοχής. Εξ άλλου ένα άλλο τέλος, το τέλος της Ιστορίας ανασύρεται από τη εγγελιανή προβληματική του 19ου αιώνα για να ερμηνεύσει την κατάσταση του τέλους του 20ο αιώνα. Συναφές είναι και το τέλος της πολιτικής, ένεκα του πρωτείου της οικονομίας στη μεταμοντέρνα εποχή. Η κυριαρχία του οικονομικού μοντέλου αυτονομείται εντελώς στη διεθνοποιημένη κεφαλαιοκρατική κοινωνία του τέλους του 20ο αιώνα και κυριαρχεί σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής, βάζοντας στο περιθώριο τη σφαίρα της πολιτικής. Σύμφωνα άλλωστε με τις θεωρητικές κατευθύνσεις του οικονομικού φιλελευθερισμού, η πολιτική πρέπει νά ακολουθεί ασθμαίνουσα τις επιταγές της οικονομίας της αγοράς και του ελεύθερου εμπορίου, πού μηχανιστικά ξεπερνούν τα προβλήματα πού δημιουργούν και οδηγούν στην παραγωγή και αναπαραγωγή της κοινωνικής ζωής.
Παράλληλα μέσα στη Μετα-νεωτερικότητα κάπως πρόωρα προφητεύεται και το τέλος του έθνους-κράτους, πού πρέπει να υποχωρήσει και νά υποταχθεί στις ανάγκες της διεθνοποιημένης ενιαίας αλλά και περιφεριοποιημένης οκονομικής πραγματικότητας. Στη Νέα Τάξη Πραγμάτων οι εθνικές και πολιτισμικές διαφοροποιήσεις προκαλούν μία πρόσκαιρη αναστάτωση πού όμως, είτε με τη βία, είτε με τη διαδικασία της πολιτισμικής ενσωμάτωσης στο κυρίαρχο μοντέλο, επιλύονται. Και ο λόγος περί τέλους δεν έχει τέλος. Πρόσφατη προφητεία διαβλέπει το τέλος της εργασίας. Τα αυξανόμενα ποσοστά ανεργίας πού εμφανίζονται σε όλες τις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες, ως παρεπόμενο της αναδιάρθρωσης των οκονομιών και της επανασχεδιοποίησης των επιχειρήσεων, στηρίζουν την εκδοχή αυτή. Και έρχεται και το τέλος του πολιτισμού μας, πού είχε ως βάση το νευτώνειο-καρτεσιανό υπόδειγμα του αναλυτικού ορθολογισμού. Ίσως σ' αυτή τη σειρά του τέλους, να μπορεί να ενταχθεί και το τέλος του Θεού. Γύρω στα 1900 ο Θεός είχε περάσει "στη συνταξιοδότηση". Το μοντέρνο αστικό πρόγραμμα είχε πλέον καταφέρει νά γκρεμίσει την κορυφή της πυραμίδας του μεσαιωνικού-σχολαστικού κοσμοειδώλου και πλέον στους μεταμοντέρνους καιρούς ο Θεός και το Απόλυτο δεν γίνονται καν αντικείμενο απορίας. Έτσι αφού ο Λόγος χρησιμοποιήθηκε για να γκρεμίσει το Θεό από τους ουρανούς, γκρεμίζεται τώρα και ο ίδιος και αυτοκαταστρέφεται. Ο Λόγος υποσχέθηκε την ελευθερία και έφερε τον ολοκληρωτισμό, συνδέθηκε με τον πολιτισμό και οδήγησε στη βαρβαρότητα και στα πρόθυρα του ολοκληρωτικού αφανισμού του πολιτισμού. Οι απόλυτες αξιώσεις του Λόγου σχετικοποιούνται και αντικαθίστανται από τη νέα σκέψη. Η υψίστη έννοια του Λόγου, η έννοια της ουσίας καταγγέλλεται ως μύθος και αντικαθίσταται από την έννοια της λειτουργίας.
Τέλος ο λόγος περί του τέλους φθάνει και στο τέλος του Ανθρώπου, του ανθρώπινου υποκειμένου ως ανόμοιας, ανεπανάληπτης, αυτοσυνείδητης και ελεύθερης προσωπικότητας. "Αν το 19ο αιώνα το πρόβλημα ήταν ότι ο Θεός πέθανε -παρατηρεί ο Erich Fromm- τον 20ό αιώνα Το πρόβλημα είναι ότι πέθανε ο άνθρωπος, ότι ο άνθρωπος είναι νεκρός". Σήμερα ο κάθε άνθρωπος της μεταμοντέρνας κοινωνίας βιώνει το τέλος του μέσα στο "σιδερένιο κλουβί του ρασιοναλισμού και της γραφειοκρατίας" των κοινωνιών της αλλοτρίωσης, πού μετατρέπουν τον ίδιο και τους συνανθρώπους του σε αριθμούς, σε στατιστικά μεγέθη εναλλάξιμα μεταξύ των. Ετσι η Μετα-νεωτερικότητα, παρά τον φανταχτερό και πομπώδη τίτλο της, φέρνει μαζί της το γνωστό από τους αρχαίους μύθους και τις αρχαίες θρησκείες θέμα του τέλους του κόσμου. Ο μεταμοντερνισμός συναντά έτσι την αρχαία εσχατολογία. Αλλά αυτός ο λόγος έχει και τον αντίλογό του. Υπάρχουν διανοούμενοι πού υποστηρίζουν τη συνέχεια έναντι του τέλους. Ο αντίλογος αυτός κατευθύνεται τόσο στο λόγο για το τέλος των ιδεολογιών, όσο και στον υπεραισιόδοξο λόγο για τις "μαγικές" ικανότητες της σύγχρονης τεχνολογίας, οι εφαρμογές της οποίας λέγεται ότι θα αποτελέσουν τη λύση και την πανάκεια για όλα τα προβλήματα του ανθρώπου. Πρέπει να παύσουν η κοινωνία και οι εποχές νά προσδιορίζονται από τα δημιουργήματα του ανθρώπου και νά αρχίσουν νά προσδιορίζονται από τους ίδιους τους ανθρώπους. Δηλ. πρέπει νά μεταβούμε πλέον από τη βιομηχανική κοινωνία, όχι στην κοινωνία της πληροφορίας αλλά στην ανθρώπινη κοινωνία.
Με την Ολιστικότητα επιδιώκεται η αναγωγή των λεπτομερειών σε γενικότητες. Τούτο σημαίνει ότι τα επί μέρους στοιχεία του πολιτισμού υποχωρούν εμπρός στα γενικά και οι ιδιαιτερότητες των παραδόσεων, πού διαπλάθουν τις αυτοσυνειδησίας, παραχωρούν θέση σε γενικές αρχές κοινά αποδεκτές από τους περισσοτέρους. Με άλλα λόγια η ολιστικότητα, ως φιλοσοφικό ρεύμα, οδηγεί στη σταδιακή αποσάθρωση κάθε ιδιαιτερότητας και λυμαίνεται την αξία του προσώπου, πού από τη φύση του οριοθετείται από την αποκλειστικότητα και τη μοναδικότητα και μόνο υπό τις προϋποθέσεις αυτές αποτελεί τη βάση κάθε πολιτισμού. Τελικά φαίνεται πώς η νέα φιλοσοφία της ζωής μας, αφού αρνείται τις λεπτομέρειες, μεθοδεύει τη μαζοποίηση, στην οποίαν έχουμε ήδη αρχίσει νά συνηθίζουμε. Η εξίσωση πού επιχειρείται των πάντων είναι η αναγκαία συνέπεια αυτής της λογικής. Οι άνθρωποι σήμερα κατευθύνονται προς τον πνευματικό ευνουχισμό και το μόνο πού τους απέμεινε είναι νά ομιλούν χωρίς κανείς νά τους ακούει. Έχουν μετατραπεί σε ετεροπροσδιοριζόμενα άτομα.
Εξ άλλου με την Παγκοσμιότητα αποσύρεται ίσως οριστικά από το προσκήνιο της ιστορίας η ανάγκη της ιδιοπροσωπίας των λαών και καταργούνται τα τείχη μεταξύ όχι μόνον των ιδεών, πού άλλοτε διεχώριζαν και διέκριναν τους πολιτισμούς και τους λαούς, αλλά και αυτών των κατ' ιδίαν χαρακτηριστικών των. Η νέα τάση εμπεδώνεται ολονέν και περισσότερο και καλλιεργεί το πνεύμα ισοπέδωσης των πάντων και δημιουργίας συνθηκών απονεύρωσης των επί μέρους γνωρισμάτων πολιτισμών και ιδεολογιών. Παγκοσμιότης σημαίνει μία κοινή ενόραση και προοπτική με βάση τις επιλογές του ισχυρού. Υποχώρηση και ίσως και εξαφάνιση της τοπικότητος, πού βιώνεται στην καθημερινότητα, και της παραδοσιακότητος, πού τρέφει με τους χυμούς της το δένδρο της ζωής μας. Ολιστικότης, κατά ταύτα, και Παγκοσμιότης απομακρύνονται από τις επί μέρους παραδόσεις, τις θρησκείες, τις γλώσσες, τις εκφραστικές μορφές κάθε λαού και αποβλέπουν στην οικοδόμηση μιας Νέας Εποχής, όπου τίποτε από όλα αυτά δεν θα μπορεί νά διακρίνει πια τους λαούς. Πρόκειται για το φαινόμενο του συγκρητισμού, της σύγκρασης δηλ. θρησκειών, πολιτισμών, παραδόσεων, πού υπήρξε στην ιστορία πρόδρομος της κατάλυσης ολόκληρων κόσμων. Και βέβαια στη βάση της επιδίωξης λέγεται -πρός πρόληψιν αναμενόμενων αντιδράσεων- ότι βρίσκεται η αναζήτηση της ενότητας όλων σε μία ενιαία κοινότητα τρόπου ζωής και κατανόησης του κόσμου. Το δέλεαρ της ενότητας συνεπαίρνει τους αμύητους, όμως η παραλυτική απειλή κατά της προσωπικότητας και της αυτοσυνειδησίας είναι προφανής. Όλος ο κόσμος γίνεται πλέον όχι μόνο μία γειτονιά εξ επόψεως επικοινωνίας, οικονομίας, πολιτικής, αλλά και μία οικογένεια από έποψη πολιτιστική. Αυτό για την Ευρώπη είναι ήδη επιθυμητή επιδίωξη με την καθιέρωση του 4ου Πυλώνα, μιας γραμμής πού, με βάση τις πολιτιστικές καταβολές των ευρωπαϊκών λαών, οριοθετεί την κοινή μας ευρωπαϊκή πνευματική και πολιτισμική προέλευση και πορεία, με απώτερο στόχο την επίτευξη της πνευματικής ενότητος μέσα στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πού τώρα απουσιάζει.
Η Ευρώπη όμως σήμερα και γενικότερα η Δύση περνούν μία βαθιά πνευματική κρίση, πού οριοθετείται από τον θρησκειακό συγκρητισμό ή ρελατιβισμό. Καθολικισμός και προτεσταντισμός έχουν περάσει από την εκκοσμίκευση στην αλλοτρίωση, πού λεηλατεί τις ψυχές. Αυτά πού συμβαίνουν σήμερα στη Δύση γεννούν μελαγχολικές σκέψεις για το μέλλον του δυτικού πολιτισμού. Όταν "χριστιανικά" κράτη απαγορεύουν τη δημόσια προσευχή σε σχολεία, για να μη θίγονται οι διαφωνούντες, όταν "χριστιανικά" πανεπιστήμια διδάσκουν τη θεολογία μαζί με τον σατανισμό, όταν βλέπει κανείς την έκταση της παιδικής πορνείας στις "χριστιανικές" κοινωνίες, τότε γίνεται νοητή η άμεση ανάγκη για μετάγγιση γνήσιου αίματος Χριστιανισμού στις αλλοτριωμένες κοινωνίες της Δύσης και μαζί και Ελληνισμού.
Η Μετα-νεωτερικότητα στηρίζεται, ως ήδη ελέχθη, στο τέλος των πάντων, και αυτού του ανθρώπου. Η Ολιστικότητα διευκολύνει τη διολίσθηση σε ένα κλίμα γενικών θεωρήσεων και η Παγκοσμιότητα ισοπεδώνει τα πάντα εν ονόματι της ενότητας των λαών. Αυτά όλα σημαίνουν ότι ο άνθρωπος, όπως τον εγνωρίζαμε μέχρι τώρα, δεν έχει πολλές ελπίδες επιβίωσης. Παρά τους διθυράμβους πού ακούονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την αξιοπρέπεια του ανθρώπου στην εποχή μας, εν τούτοις η μεθόδευση αντιβαίνει στη διατήρηση της ανθρώπινης οντότητος. Είναι βεβαίως γοητευτικά τα συνθήματα των ρευμάτων αυτών και εύκολα παρασύρουν τους πολλούς, δεδομένου ότι η διαχεόμενη αντίληψη είναι ότι η νέα χιλιετία μας θέτει ενώπιον νέων προοπτικών ως προς την διαφύλαξη της αξίας του ανθρώπινου προσώπου, πού αποτελεί τη βασική και θεμελιώδη "θέση" του Ελληνοχριστιανισμού.
Μπροστά σ' αυτή τη νέα πραγματικότητα η Ελλάς καλείται να λάβει θέση. Το ζητούμενο βέβαια δεν μπορεί να είναι ο "βησσαριωνισμός", δηλ. η ένταξη και αφομοίωση μας από τη Δύση. Αυτό, ενώ θα μας εξοντώσει, δεν πρόκειται σε τίποτα να ωφελήσει τη Δύση. Αυτό που καλούμεθα να κάνουμε είναι να μείνουμε αυτό που είμαστε, δηλ. Έλληνες και Ορθόδοξοι και αυτό συμφέρει όχι μόνο στη Δύση αλλά και σε εμάς. Είναι προϋπόθεση της επιβίωσης μας. Η ευρωπαϊκή ιστοριογραφία που διέγραψε τον βυζαντινό μας πολιτισμό και τον διαχώρισε από τη φυσική του ρίζα, "πέρασε" κάποτε και στους δικούς μας ιστορικούς, με αποτέλεσμα να επιβληθεί και εδώ μια προκατάληψη εναντίον της ίδιας της ιστορίας μας. Το Βυζάντιο καλύφθηκε από τόνους λάσπης που έκρυψαν για πολλά χρόνια από την εθνική μας μνήμη τον "ένδοξο μας βυζαντινισμό" και δημιούργησαν θλιβερά κενά στην "ελληνοβυζαντινή" σύνθεση. Έτσι, και μόνο χάρις στις επιστημονικές και υπεράνθρωπες προσπάθειες ενός Παπαρρηγόπουλου, ενός Ζαμπέλιου, ενός Ζακυθηνού και ορισμένων άλλων, κατορθώθηκε να περισωθούν η εθνική μας υπερηφάνεια και ταυτότητα. Η ελληνική Πολιτεία τραγικά ανυποψίαστη για όσα τεκταίνονται και σήμερα σε βάρος του Ανθρώπου στη Δύση, ασχολείται μονόπλευρα με την ανόρθωση της οικονομίας και μόνο, στην οποία στηρίζει αποκλειστικά τις ελπίδες για επιβίωση του έθνους. Αγνοώντας προφανώς ότι δεν είναι μόνο τα οικονομικά μεγέθη εκείνα που εξασφαλίζουν στους λαούς την ουσιαστική ακμαιότητα και την ιστορική διάρκεια.
Μεγάλη ευθύνη όμως για την πορεία του τόπου μας και το προς τη Δύση "άνοιγμα" της έχει και η Εκκλησία, που εκφράζεται με την Ορθοδοξία. Και η Ορθόδοξη Εκκλησία μας οφείλει να λάβει υπεύθυνη θέση μπροστά στο πρόβλημα, αποβάλλουσα τη φιλάρεσκη εσωστρέφεια της. Αν δεν το πράξει, δεν θα έχει αυτοκαταδικασθεί μόνο στη συνείδηση του έθνους, αλλά και θα έχει απαρνηθεί μια καίρια διαχρονική αποστολή της. Η αποχή είναι επικίνδυνη γιατί προδίδει έλλειψη ισχυρών αντανακλαστικών, αυτοπεποίθησης, φόβο αφομοίωσης, απουσία πίστης. Και οδηγεί στο περιθώριο της ιστορίας και των συνειδήσεων. Αλλά και η τοποθέτηση είναι πρόβλημα. Γιατί προϋποθέτει την προηγούμενη απαλλαγή από τις αγκυλώσεις και τις παγιδεύσεις στις οποίες έχει από πολλών ετών περιέλθει η αυθεντικότητα και γνησιότητα του ευαγγελικού μηνύματος της Εκκλησίας. Οι καιροί όμως δεν περιμένουν και η Πατερική Ορθοδοξία οφείλει και μπορεί να αναμετρηθεί με τον σύγχρονο κόσμο. Όχι μόνο για χάρη της Ελλάδος, αλλά και για χάρη του Ανθρώπου.
Με διάθεση ρήξης με τα κατεστημένα της σκοπιμότητος για μια ποιότητα ζωής έξω από τη νοησιαρχία, μακριά από τη μαζοποίηση μπορεί να στηρίξει τον παραπαίοντα άνθρωπο των ημερών μας. Και με την προοπτική για τη ζωή και τον άνθρωπο που, χωρίς να είναι καινοφανής, μπορεί να είναι ανακαινιστική. Αυτός υπήρξε πάντοτε ο ρόλος της Εκκλησίας ήδη από τον 4ο αιώνα, τότε που ήλθε σε ρήξη με την ειδωλολατρεία, προβάλλοντας το μήνυμα της "καινής εν Χριστώ κτίσεως". Και αργότερα το ίδιο συνέβη όταν ήλθε σε σύγκρουση με τη Δύση, προτείνοντας το όραμα της ζωντανής ανατολικής παράδοσης. Είναι πρωτοφανούς οξύτητος τα προβλήματα πού αντιμετωπίζει ο σημερινός άνθρωπος. Και απίστευτης αγριότητος και ισχύος οι δυνάμεις πού απειλούν νά καταστρέψουν τους νέους, νά διαλύσουν τις οικογένειες, να μετατρέψουν τους λαούς σε σύνολα χωρίς ιστορία και χωρίς προοπτική. Η σημερινή τάση στον δυτικό κόσμο είναι η αντικατάσταση των κλασσικών Γραμμάτων, του χριστιανισμού, των ηθικών αξιών, του δυτικού εν γένει πολιτισμού, από τον συγκρητισμό, πού αναμειγνύει τα πάντα σε ένα αμάλγαμα, από τον θρησκευτικό ολοκληρωτισμό, από τη φασίζουσα διανόηση. Η Ορθοδοξία δεν είναι ρομαντικό ιδεολόγημα κατάλληλο για νεφελώδεις ερεσχελίες, αλλά είναι μία πρόταση πού σαρκώνει με ταπείνωση την ελπίδα του πεπτωκότος ανθρώπου των ημερών μας. Τα στοιχεία της οικουμενικότητος και καθολικότητος πού τη χαρακτηρίζουν δεν έχουν κάποια σχέση ούτε με τη μετα-νεωτερικότητα, ούτε με την ολιστικότητα ή παγκοσμιότητα, όπως τις εκδέχεται η Νέα Τάξη του κόσμου. "Για να είσαι κοσμοπολίτης, πρέπει πρώτα να γίνεις Έλληνας" έλεγε ο Γ. Τσαρούχης. Και ο Ελληνισμός διασώζεται μέσα στην Ορθοδοξία. Ας το καταλάβουμε επί τέλους όλοι μας και ιδίως οι νέοι. Η Εκκλησία οφείλει τα προβλήματα του λαού να τα υιοθετήσει δίδουσα τις ευκταίες λύσεις των. Και σήμερα η Νέα Τάξη και η Νέα Εποχή αποτελούν τα μεγαλύτερα προβλήματα για την επιβίωσή μας. Εκείνο δε πού έχει απόλυτη ανάγκη ο λαός μας σήμερα είναι η προσεκτική και με πόνο πατρίδος και ψυχών προσπάθεια όλων μας, νέων, ανθρώπων των Γραμμάτων, κληρικών, επιστημόνων, εργαζομένων να δούμε ποια είναι τα προβλήματά μας και ποιες οι λύσεις των, τι πρέπει να κάνει η Εκκλησία που δεν μπορεί ή δεν πρέπει να κάνει η Πολιτεία. Ή τι μπορούν να προσφέρουν και οι δύο μαζί σε μία αγαστή συνεργασία για το καλό του τόπου μας. * * * Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε δηλώσει ότι "η Ορθοδοξία, παρά τις σημερινές δυσκολίες, θα είναι η Εκκλησία της τρίτης χιλιετίας", εμπεδώνοντας μέσα μας την πίστη στη διαχρονικότητα της ανατολικής μας παράδοσης, αυτής που διακρίνει εμάς τους Έλληνες αλλά και μας στεφανώνει ιστορικά. Την ίδια εκτίμηση για την πίστη μας έκανε προ ετών και ο Steven Runciman τονίζοντας ότι μετά από 50 χρόνια στο ιστορικό προσκήνιο θα υπάρχει μόνο η Ορθοδοξία. Οι εκτιμήσεις αυτές είναι προφητικές και μη αναλώσιμες. Η "τεχνοκρατική" και "οικονομική" και "μαζική" εποχή μας, όπου ο απλός άνθρωπος κινδυνεύει άμεσα να παύσει να είναι μια ανεπανάληπτη αξία, και να μετατραπεί σε κωδικό αριθμό, καλεί όλους μας σε επαγρύπνηση για να περισώσουμε το πρόσωπό μας και να το γλιτώσουμε από τις αναπόφευκτες παρενέργειες των συστημάτων που διαφεντεύουν τη ζωή μας.
Ο "μαζάνθρωπος" εκφράζεται με μια τυποποιημένη μορφή. Από το ντύσιμο μέχρι το φαγητό και από την κοινωνική συμπεριφορά μέχρι την ηθική τοποθέτηση, κώδικες σχεδόν ομοιόμορφοι αρχίζουν να διέπουν τον τρόπο σκέψεως και δράσεως των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Ο άνθρωπος χωρίς σύνορα, ο κοσμοπολίτης, κολακεύεται να πιστεύει πως ανήκει στην προοδευτική παράταξη. Κατ' αλήθειαν ανήκει στην ανεστιότητα των βαρβάρων, στις φανφάρες των συνθημάτων, στους χαμένους ορίζοντες. Ο άλλος, αυτός που έχει θρησκεία και πατρίδα και οικογένεια και αξίες, αυτός χρειάζεται σήμερα το Γένος μας. Και η Ορθοδοξία αυτόν τον τύπο διαπλάθει και στηρίζει. Τον άνθρωπο με την αυτοσυνειδησία και την ταυτότητα. Οι καιροί επιβάλλουν, εν όψει και των διαγραφομένων εξελίξεων, ένα ευρύτερο άνοιγμα της Εκκλησίας προς τον κόσμο με όραμα και ελπίδα. Το οικουμενικό και ταυτόχρονα το ελληνορθόδοξο όραμα.
Το ευχάριστο είναι πως οι νέοι μας ξύπνησαν πια από τον λήθαργο της κομματικής κραιπάλης και των άλλων παρεκκλίσεων και επιστρέφουν στις παραδοσιακές μας αξίες. Δεν είναι μόνο οι έφηβοι, που στη "Βουλή των εφήβων" έδειξαν ένα άλλο, καινούριο πρόσωπο της μικρής νεολαίας μας, που κατέπληξε και στήριξε τις ελπίδες μας. Είναι και η άλλη νεολαία, που η πρόσφατη έρευνα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς έφερε στο προσκήνιο. Η νεολαία αυτή (15-29 ετών) εκδήλωσε τη συντηρητική στροφή της, δηλ. το αγκάλιασμα των παραδοσιακών αξιών, της οικογένειας, της πίστης, της πατρίδας. Οι νέοι αυτοί με την ωριμότητα τους δείχνουν πως μπορούμε να τους εμπιστευθούμε και να στηρίξουμε επάνω τους χρηστές ελπίδες. Με αυτές τις προϋποθέσεις θα πρέπει να παραδεχθούμε πως μπορούμε να ελπίζουμε. Δεν έχει φθάσει το τέλος της ιστορίας και πολύ περισσότερο του κόσμου. Έχουμε το δικαίωμα να μείνουμε όρθιοι.
Η Ορθοδοξία και η Ελληνικότητά μας είναι δύο ισχυρά ερείσματα εναντίον της μαζοποίησης και ισοπέδωσης των πάντων. Αυτός ο λαός έχει πλούσια ιστορία και δικαιούται να ζήσει ειρηνικά, χωρίς να κινδυνεύει να αφομοιωθεί, χωρίς να διατρέχει τον κίνδυνο αποκοπές του από τις ρίζες του. Τα σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα που διασταυρώνονται υπέρ τας κεφαλάς μας δεν φαίνεται να θίγουν την ελληνική ψυχή μας και ιδίως των νέων μας, παρά τις λυσσαλέες προσπάθειες εκείνων, που σαν τερμίτες ροκανίζουν συστηματικά τα θεμέλια μας. Χάριτι Θεού η Ορθοδοξία στη νέα χιλιετία φαίνεται πώς θα είναι η διέξοδος στα αδιέξοδά μας. Σε όποιον το αρνείται, ας αντιτάξουμε τους στίχους του Αλεξανδρινού:


Για τές θρησκευτικές μας δοξασίες ο κούφιος Ιουλιανός είπεν: "Ανέγνων, έγνων, κατέγνων".
Τάχατες μας εκμηδένισε με το "κατέγνων" του...
Τέτοιες εξυπνάδες όμως πέρασι δεν έχουνε
σ' εμάς τους χριστιανούς.
"Ανέγνως, αλλ ουκ έγνως.
Ει γαρ έγνως, ουκ αν κατέγνως"
απαντήσαμεν αμέσως.

• Ομιλία του τότε Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Χριστοδούλου (νυν Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος) προς φοιτητές που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 4 Ιανουαρίου 1998.

http://www.imd.gr/html/gr/section02/ellinismos/speeches/02/02.htm

Οι Έλληνες σύμφωνα με την φιλοσοφική πένα του Κωνσταντίνου Τσάτσου

Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος είχε δημοσιεύσει το παρακάτω φιλοσοφικό κείμενο σε μια σειρά άρθρων   στο περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» του 1954. Τα αναδημοσίευσε επίσης στη 2η σειρά των αφορισμών και διαλογισμών του  με τον τίτλο «Οξυρρύγχειοι Πάπυροι» (Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1970 σελ.243).

Το  κείμενο αυτό υπήρξε εξαιρετικά πειστικό, έγινε δεκτό χωρίς επιφυλάξεις από όλους. Τριάντα χρόνια όμως μετά, τον Μάϊο του 1983, προκλήθηκε μια έντονη αμφισβήτηση της γνησιότητας των  Οξυρρύγχιων Παπύρων από τις στήλες της «Καθημερινής» και της «Εστίας» οπότε τότε παρενέβη ο Κωνσταντίνος Τσάτσος και ομολόγησε με άρθρο του στην Καθημερινή(27/5/1983) ότι οι «Οξυρρύγχειοι Πάπυροι» είναι «ολόκληρο κατασκεύασμα δικό του».

Παρόλο που το κείμενο αυτό είναι φαντασιακό δεν παύει όμως να αντικατοπτρίζει την «Ελληνική αυτογνωσία» που είχε ένας από τους μεγαλύτερος σύγχρονους λόγιους Έλληνες της εποχής μας. Δυστυχώς τέτοιοι άνθρωποι  δεν υπάρχουν πλέον μιας και ο εθνομηδενισμός  έχει διαβρώσει και τον αυτοσαρκασμό , φιλοσοφικό κομμάτι της κριτικής μας σκέψης.

Ακολουθεί το κείμενο:.....

Κυρίες και κύριοι διαβάστε με προσοχή τι έλεγε για τους Έλληνες επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ο Ρωμαίος Συγκλητικός Μενένιος Άπιος προς τον Ανθύπατο Ατίλιο Νάβιο που θα αναλάμβανε την διοίκηση της Αχαΐας. Την μετάφραση του πάπυρου έκανε ο σπουδαίος Έλληνας Κωνσταντίνος Τσάτσος. Μία επιστολή που καλό είναι να μην φτάσει σε γνώση των Ευρωπαίων επιτρόπων... 

«Κερδίσαμε, αγαπημένε Ατίλιε, τον κόσμο με τις λεγεώνες μας, αλλά θα μπορέσωμε να τον κρατήσωμε μονάχα με την πολιτική τάξη που θα του προσφέρωμε. Διώξαμε τον πόλεμο στις παρυφές της γης. Από τον Περσικό κόλπο ως τη Μαυριτανία, από τη γη των Αιθιόπων ως την Καληδονία αδιατάρακτη βασιλεύει η ρωμαϊκή ειρήνη. Δύσκολο φαίνεται να εξηγήσει κανείς, πώς μια πόλη έφτασε να κυβερνά την οικουμένη. Μέσα στους λόγους όμως που θα αναφέρονταν για μια τέτοια εξήγηση, θα έπρεπε να ήταν πρώτος ετούτος καταλάβαμε καθαρά και έγκαιρα πως υποτάσσοντας τους λαούς, αναλαμβάνομε μιαν ευθύνη για την ευημερία τους. 

Τούτη η συνείδηση της ευθύνης διακρίνει τους βαρβάρους κατακτητές από τους κοσμοκράτορες. Μονάχα ο Αλέξανδρος πριν από μας είχε τη συνείδηση τούτης της ευθύνης. Ευτυχώς για τη δόξα της Ρώμης πέθανε νέος, γιατί αλλιώς θα ήτανε οι έλληνες σήμερα οι άρχοντες του κόσμου. Αλλοίμονο στους λαούς όταν τις προσπάθειές τους τις ενσαρκώνουν μονάχα σε μονωμένα άτομα που περνούν και όχι σε ανθρώπινες κοινότητες, σε θεσμούς, που αντέχουν στη ροή των πραγμάτων και σηκώνουν άνετα τον όγκο των πολύχρονων έργων. Έχομε τη σοφία να μη θέλωμε να είμαστε δυσβάσταχτοι εκμεταλλευτές των λαών που υποτάχτηκαν στην εξουσία μας. 

Καταλάβαμε πως μια τέτοια εκμετάλλευση καταντάει ζημιά και ανησυχία δαπανηρή, όταν ξεπερνάει το πρεπούμενο μέτρο. Και μάλιστα όσο πιο πολύ εκτείνεται η εξουσία, όσο πιο πολύ αραιώνουν οι φρουρές και αυξαίνει η δυσαναλογία του αριθμού των αρχόντων και των αρχομένων, τόσο η εκμετάλλευση πρέπει να γίνεται πιο ανεπαίσθητη, ενας ελαφρύς τόκος που οι λαοί μας πληρώνουν για την τάξη και την ειρήνη που τους εξασφαλίζουμε. Αλλά δε φτάνει να τους χαρίζωμε ειρήνη και τάξη, γιατί αυτά είναι αρνητικά στοιχεία, είναι όροι, δεν αποτελούν την ουσία της ευδαιμονίας των ανθρώπων. Πρέπει να προάγωμε την υλική ευημερία των λαών μας. Πρέπει με την υπερέχουσα τεχνική μας να τους κατασκευάζωμε υδραγωγεία και αιωνόβιους δρόμους, λιμάνια, γιοφύρια και άλλα έργα που κάνουν τη ζωή των ανθρώπων πιο άνετη και πιο εύκολη. Θα έπρεπε ακόμη και της φιλοσοφίας και της ποίησης τα δώρα να σκορπούσαμε στις χώρες που κυβερνούμε. 

Το μέγα όμως τούτο έργο είμαστε άξιοι να το κάνωμε μόνο στις δυτικές επαρχίες, γιατί εκεί που βρίσκεσαι εσύ, οι έλληνες το επιτελούν ακόμη σήμερα καλλίτερα από μας. Ας επαναλάβωμε και εμείς τη δυσάρεστην ομολογία του Οράτιου Φλάκκου: Graecia capta, ferum victorem cepit, et artes Intulit agresti Latio. ...O έλληνας είναι πιο εγωιστής από μας και συνεπώς και από όλα τα έθνη του κόσμου. Το άτομό του είναι «πάντων χρημάτων μέτρον» κατά το ρητό του Πρωταγόρα. Αδέσμευτο, αυθαίρετο, και ατίθασο, αλλά και αληθινά ελεύθερο ορθώνεται το εγώ των ελλήνων. Χάρις σε αυτό σκεφθήκανε πηγαία, πρώτοι αυτοί, όσα εμείς αναγκαζόμαστε σήμερα να σκεφθούμε σύμφωνα με τη σκέψη τους. Χάρις σε αυτό βλέπουν με τα μάτια τους και όχι με τα μάτια εκείνων που είδαν πριν απ΄ αυτούς. Χάρις σε αυτό η σχέση τους με το σύμπαν, με τα πράγματα και τους ανθρώπους δεν μπαγιατεύει, αλλά είναι πάντα νέα, δροσερή και το κάθε τι, χάρις σε αυτό το εγώ, αντιχτυπάει σαν πρωτοφανέρωτο στην ψυχή τους. 

Είναι όμως και του καλού και του κακού πηγή τούτο το χάρισμα. Το ίδιο «εγώ» που οικοδομεί τα ιδανικά πολιτικά συστήματα, αυτό διαλύει και τις πραγματικές πολιτείες των Ανθρώπων. Και ήρθανε οι καιροί όπου ο ελληνικός εγωισμός ξέχασε την τέχνη που οικοδομεί τους ιδανικούς κόσμους, αλλά δεν ξέχασε την τέχνη που γκρεμίζει τις πραγματικές πολιτείες. 

Και εμείς τους συναντήσαμε, καλέ Ατίλιε, σε τέτοιους καιρούς και γι΄ αυτό η κρίση μας γι΄ αυτούς συμβαίνει να είναι τόσο αυστηρή, που κάποτε καταντάει άδικη. Αλλά και πώς να μην είναι; H μοίρα μας έταξε νομοθέτες του κόσμου και το ελληνικό άτομο περιφρονεί το νόμο. Δεν παραδέχεται άλλη κρίση δικαίου παρά την ατομική του, που δυστυχώς στηρίζεται σε ατομικά κριτήρια. Απορείς πώς η πατρίδα των πιο μεγάλων νομοθετών έχει τόση λίγη πίστη στο νόμο. Και όμως από τέτοιες αντιθέσεις πλέκεται η ψυχή των ανθρώπων και η πορεία της ζωής των. Σπάνια οι έλληνες πείθονται «τοις κείνων ρήμασι». Πείθονται μόνο στα ρήματα τα δικά τους και ή αλλάζουν τους νόμους κάθε λίγο, ανάλογα με τα κέφια της στιγμής ή όταν δεν μπορούν να τους αλλάξουν, τους αντιμετωπίζουν σαν εχθρικές δυνάμεις και τότε μεταχειρίζονται εναντίον τους ή τη βία ή το δόλο. A! τόσο τη χαίρεται ο έλληνας την εύστροφη καταδολίευσή τους, τους σοφιστικούς διαλογισμούς που μεταβάλλουν τους νόμους σε ράκη! 

O έλληνας έχει πιο αδύνατη μνήμη από μας έχει λιγότερη συνέχεια στον πολιτικό του βίο. Είναι ανυπόμονος και κάθε λίγο, μόλις δυσκολέψουν κάπως τα πράγματα, αποφασίζει ριζικές μεταρρυθμίσεις. Θες να σαγηνέψης την εκκλησία του δήμου σε μια πόλη ελληνική; Πες τους: «Σας υπόσχομαι αλλαγή». Πες τους: «Θα θεσπίσω νέους νόμους». Αυτό αρκεί. με αυτό χορταίνει η ανυπομονησία του, το αψίκορο πάθος του. Τι φαεινές συλλήψεις θα βρης μέσα σε αυτά τα ελληνικά δημιουργήματα της ιδιοτροπίας της στιγμής! 

Εμείς δειλά-δειλά και μόνο με το χέρι του πραίτορα τολμήσαμε , διολισθαίνοντας μέσα στους αιώνες, να ξεφύγωμε από τους άκαμπτους κλοιούς της Δωδεκαδέλτου μας, και πάλι διατηρώντας όλους τους τύπους, όλα τα εξωτερικά περιβλήματα. Τούτη η υποκρισία των μορφών, όταν η ουσία αλλάζει, δείχνει πόση είναι η ταπεινοφροσύνη μας μπρος σε κάθε τι που είναι θεσμός και έθος και παράδοση, πόσο το παρελθόν και η συνέχεια του βαραίνουν στην πορεία μας και πόσο δίκαια αντέχομε αιώνες εκεί που οι έλληνες εκάμφθηκαν σε δεκαετηρίδες. 

Οι έλληνες λίγα πράγματα σέβονται και σπάνια όλοι τους τα ίδια. Και προς καλού και προς κακού στέκουν απάνω από τα πράγματα. Για να κρίνουν αν ένας νόμος είναι δίκαιος, θα τον μετρήσουν με το μέτρο της προσωπικής των περίπτωσης, ακόμα και όταν υπεύθυνα τον κρίνουν στην εκκλησία ή στο δικαστήριο. O έλληνας ζητεί από το νόμο δικαιοσύνη για τη δική του προσωπική περίπτωση. Αν τύχη και ο νόμος, δίκαιος στην ολότητά του, και δεν ταιριάζει σε λίγες περιπτώσεις, όπως η δική του, δεν μπορεί αυτό να το παραδεχτή. Και εν τούτοις τετρακόσια χρόνια τώρα το διακήρυξε ο μεγάλος τους Πλάτων, πως τέτοια είναι η μοίρα και η φύση των νόμων. Πως άλλο νόμος και άλλο δικαιοσύνη. Το διακήρυξε και ο Σταγειρίτης, χωρίζοντας το δίκαιο από το επιεικές. Αλλά δεν τ΄ ακούει αυτά ο έλληνας! Δε δέχεται να θυσιάση τη δική του περίπτωση, το δικό του εγώ σ΄ ένα νόμο σκόπιμο, και δίκαιο στη γενικότητά του. 

Έτσι είναι οι πολλοί στις πόλεις που πρόκειται τώρα να διοικήσης, έτσι διαφορετικοί, αν όχι από μας, όμως από τους πατέρες μας, που θεμελίωσαν το μεγαλείο την παλιάς, της αληθινής μας δημοκρατίας. Όσο περνούν οι αιώνες τόσο κι εμείς και οι λαοί που κυβερνούμε γινόμαστε περισσότερο ατομιστές, ως που μια μέρα να μαραθούμε όλοι μαζί μέσα στη μόνωση των μικρών εαυτών μας. Νομίζω πως οι έλληνες απάνω στους οποίους εσύ τώρα άρχεις είναι πρωτοπόροι σε αυτόν το θανάσιμο κατήφορο. Δε σου έκανε κιόλας εντύπωση, καλέ μου Νάβιε, η αδιαφορία του έλληνα για το συμπολίτη του; Όχι πως δε θα του δανείσει μια χύτρα να μαγειρέψει, όχι πως αν τύχη μια αρρώστια δε θα τον γιατροπορέψη, όχι πως δεν του αρέσει να ανακατεύεται στις δουλειές του γείτονα, για να του δείξει μάλιστα την αξιοσύνη του και την υπεροχή του. Σε τέτοιες περιπτώσεις βοηθάει ο έλληνας περισσότερο από κάθε άλλον. Βοηθάει πρόθυμα και τον ξένο, με την ιδέα μάλιστα, που χάρις στους μεγάλους στωϊκούς, πάντα τον κατέχει, μιας πανανθρώπινης κοινωνίας. Του αρέσει να δίνη στον ασθενέστερο, στο αβοήθητο. Είναι και αυτό ένας τρόπος υπεροχής. 

Λέγοντας πως ο έλληνας αδιαφορεί για τον πλησίον του, κάτι άλλο θέλω να πω. Αλλά μου πέφτει δύσκολο να στο εξηγήσω. Θα αρχίσω με παραδείγματα, που, αν προσέξης, ανάλογα θα δης και εσύ ο ίδιος πολλά με τα μάτια σου. Ακόμη υπάρχουνε ποιητές πολλοί και τεχνίτες στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Πλησίασέ τους, καθώς είναι χρέος σου, και πες μου αν άκουσες κανέναν απ΄ αυτούς ποτέ να επαινή τον ομότεχνό του. Δε χάνει τον καιρό του σε επαίνους των άλλων ο έλληνας. Δε χαίρεται τον έπαινο. Χαίρεται όμως τον ψόγο και γι΄ αυτόν βρίσκει πάντα καιρό. 

Για την κατανόηση, την αληθινή, αυτήν που βγαίνει από τη συμπάθεια γι΄ αυτό που κατανοείς, δε θέλει τίποτα να θυσιάση. Το κίνητρο της δικαιοσύνης δε τον κινεί για να επαινέση ό,τι αξίζει τον έπαινο. Όχι που δεν θα ήθελε να είναι δίκαιος, αλλά δεν αντιλαμβάνεται καν την αδικία που κάνει στον άλλο. Αλλού κοιτάζει. Θαυμάζει ό,τι είναι ο δικός του κόσμος. Κάθε άλλον τον υποτιμά. Όταν ένας πολίτης άξιος δεν αναγνωρίζεται κατά την αξία του, λέει ο έλληνας: "αφού δεν αναγνωρίζομαι εγώ ο αξιώτερός του, τι πειράζει αν αυτός δεν αναγνωρίζεται;" O εγωκεντρισμός αφαιρεί από τον έλληνα τη δυνατότητα να είναι δίκαιος. Και αυτό εννοούσα λέγοντας πως ο έλληνας αδιαφορεί για τον πλησίον του. το πάθος του εγωισμού τον εμποδίζει να ασχολείται με τον άλλο, να συνεργάζεται μαζί του. Και φυσικά από την έλλειψη τούτη της αλληλεγγύης ματαιώνονται στις ελληνικές κοινωνίες οι κοινές προσπάθειες. H δράση του έλληνα κατακερματίζεται σε ατομικές ενέργειες, που συχνά αλληλοεξουδετερώνονται και συγκρούονται.

Κάποτε και τους νεκρούς ακόμα, όπου θάλεγε κανείς πως φθόνος δε χωρεί, τους αφήνουν ατίμητους οι έλληνες, γιατί δε βρίσκουν μέσα τους τη διάθεση να θυσιάσουν κάτι από το νου και την καρδιά τους για ένα τέτοιο έργο δικαιοσύνης. Μόνο ο ηδονισμός του μίσους μπορεί να τους κάνει τυμβωρύχους. Το εγώ -το τρομερό αυτό εγώ- το πάντα γυρισμένο προς τον εαυτό του, για να υψωθή, ταπεινώνει και τους νεκρούς και εκδικείται ακόμη και για την περασμένη του δόξα.

Μόνο όταν δημιουργηθούν συμφέροντα που συμβαίνει να είναι κοινά σε πολλά άτομα μαζί, βλέπεις τη συναδέλφωση και την αλληλεγγύη. Πολύ σπάνια για την προάσπιση κοινών ιδανικών. Κοινά ιδανικά σχεδόν δεν υπάρχουν. Στον κάθε έλληνα τα ιδανικά είναι ατομικά. Γι΄ αυτό οι πολιτικές των φατρίες είναι φατρίες συμφερόντων. Και το ιδανικό του κάθε ηγέτη είναι ο εαυτός του. 

Εδώ και δυο βδομάδες σου έγραφα για το φυγόκεντρον εγωισμό των ελλήνων. Δε θυμάμαι όμως αν σου έγραψα το χειρότερο. Κινημένος από την ίδια αυτήν εγωπάθεια, τη ρίζα αυτήν κάθε ελληνικού κακού, -ας βοηθήσουν οι θεοί να μη γίνη και των δικών μας δεινών η μολυσμένη πηγή- ο έλληνας δε συχωρνάει στο συμπολίτη του καμμιά προκοπή. Όποιον τον ξεπεράση, ο έλληνας τον φθονεί με πάθος. Και αν είναι στο χέρι του να τον γκρεμίση από εκεί που ανέβηκε, θα το κάνη. Μα το πιο σπουδαίο, για να καταλάβης τον έλληνα, είναι να σπουδάσης τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνει το φθόνο του, τον τρόπο που εφεύρε για να γκρεμίζη καλλίτερα. Είναι ένας τρόπος πιο κομψός από το δικό μας, γέννημα σοφιστικής ευστροφίας και διανοητικής δεξιοτεχνίας. Δεν του αρέσει η χονροκομμένη δολοφονία στους διαδρόμους του Παλατιού, αλλά η λεπτοκαμωμένη συκοφαντία, ένα είδος αναίμακτου ηθικού φόνου, ενός φόνου διακριτικότερου και εντελέστερου, που αφήνει του δολοφονημένου τη σάρκα σχεδόν ανέπαφη, να περιφέρη την ατίμωση και τη γύμνια της στους δρόμους και στις πλατείες. 

Διότι και τη συκοφαντία, αγαπητέ μου, την έχουν αναγάγει σε τέχνη οι θαυμάσιοι, οι φιλότεχνοι έλληνες, οι πρώτοι δημιουργοί του καλού και του κακού λόγου. Το να επινοήσης ένα ψέμα για κάποιον και να το διαλαλήσης, αυτό είναι κοινότυπο και άτεχνο. Σε πιάνει ο άλλος από το αυτί και σε αποδείχνει εύκολα συκοφάντη και σε εξευτελίζει. H τέχνη είναι να συκοφαντής, χωρίς να ενσωματώνεις πουθενά ολόκληρη τη συκοφαντία, μόνο να την αφήνεις να τη συνάγουν οι άλλοι από τα συμφραζόμενα και έτσι ασυνείδητα να υποβάλλεται σε όποιον την ακούει. H τέχνη, είναι να βρίσκης το διφορούμενο λόγο, που άμα σε ρωτήσουν γιατί τον είπες, να μπορής να πης πως τον είπες με την καλή σημασία, και πάλι εκείνος που τον ακούει να αισθάνεται πως πρέπει να τον εννοήση με την κακή του σημασία. Αυτό είναι το αγχέμαχο όπλο με το οποίο πολεμάει ο έλληνας τον έλληνα, ο ηγέτης τον ηγέτη, ο φιλόσοφος το φιλόσοφο, ο ποιητής τον ποιητή, αλλά και ο ανάξιος τον άξιο, ο ουσιαστικά αδύνατος τον ουσιαστικά δυνατό. Αν και ξένος, θα δοκιμάσης την αιχμή τούτου του όπλου και εσύ όπως τη δοκίμασα και εγώ. Θα απορήσης σε τι κοινωνική περιωπή βάζουν οι έλληνες τους δεξιοτέχνες της συκοφαντίας, πώς τους φοβούνται οι πολλοί και αγαθοί, πώς τους υπολήπτονται οι χρησιμοθήρες και πώς γλυκομίλητα τους χαιρετούν όταν τους συναντούν στις στοές και στην αγορά. 

Το ανυπόταχτο σε κάθε πειθαρχία, η περιφρόνηση των άλλων και ο φθόνος, η αρρωστημένη διόγκωση της ατομικότητας, σπρώχνουν σχεδόν τον κάθε έλληνα να θεωρή τον εαυτό του πρώτο μέσα στους άλλους. Αδιαφορώντας για όλους και για όλα, παραβλέποντας ό,τι γίνηκε πριν και ό,τι γίνεται γύρω του, αρχίζει κάθε φορά από την αρχή και δεν αμφιβάλλει πως πορεύεται πρώτος στο δρόμο το σωστό. Ταλαιπωρεί από αιώνες την ελληνική ζωή η υπέρμετρη εμπιστοσύνη του έλληνα στην προσωπική του γνώμη και στις προσωπικές του δυνατότητες. 

Παρά να υποβάλη τη σκέψη του στη βάσανο μιας ομαδικής συζήτησης, προτιμάει να ριψοκινδυνεύση με μόνες τις προσωπικές του δυνάμεις. Πρόσεξε τις συσκέψεις των ηγετών των πολιτικών τους μερίδων με τους δήθεν φίλους των και θα δης ότι οι περισσότερες είναι προσχήματα. O ηγέτης λέει τη γνώμη του, βελτιώνει τη διατύπωσή της με τις πολλές επαναλήψεις χωρίς ούτε να περιμένη, ούτε να θέλη καμμίαν αντιγνωμία. Και οι φίλοι του το ξέρουν αυτό καλά και συχνάζουν σε αυτές τις συσκέψεις ή για να μάθουν τα νέα της ημέρας ή για να βρουν ευκαιρία να κολακεύσουν τον ηγέτη. 

Το αποτέλεσμα είναι ότι ο έλληνας πολιτικός ανακυκλώνεται μόνος του μέσα στις δικές του σκέψεις, γιατί πιστεύει πως αυτές αρκούν για το έργο του ή, το χειρότερο, γιατί η χρησιμοποίηση και των άλλων στην εκτέλεσή του, θα περιώριζε την κυριότητά του απάνω στο έργο. Θα το έκανε, περισότερο τέλειο, αλλά λιγότερο δικό του. Και εκείνο που προέχει για τον έλληνα δεν είναι το πρώτο, αλλά το δεύτερο. Έτσι σε πρώτη μοίρα έρχεται η τιμή του εγώ και σε δεύτερη η αξία του έργου. Αυτή είναι η αδυναμία του πολιτικού ήθους που θα παρατηρήσης στους έλληνες δημόσιους άνδρες, που κατά τα άλλα και πιο υψηλόφρονες είναι και πιο αδέκαστοι και σχεδόν όλοι πιο φτωχοί από τους σύγχρονους δικούς μας. 

Οι παλιοί όμως ρωμαίοι, αυτοί κατείχαν την αρετή της μετριοφροσύνης που απουσιάζει και απουσίασε πάντα από την ελληνική πολιτική ζωή και γι΄ αυτό τότε κατορθώσανε, αν και σε τόσα καθυστερημένοι, να πάρουν την κοσμοκρατορία από τα χέρια των ελλήνων. Γιατί, βλέπεις, τούτη η μοιραία για την τύχη των ελλήνων εγωπάθεια φέρνει και ένα άλλο χειρότερο δεινό: όπου βασιλεύει, τα έργα σχεδιάζονται πάντα μέσα στα στενά όρια της ατομικότητας, σύντομα και βιαστικά, για να συντελεσθούν όλα, πριν το πρόσωπο εκλείψη. 

H πολιτική όμως που θεμελιώνει τις μεγάλες πολιτείες δε σηκώνει ούτε βιασύνη ούτε συντομία. Σχεδιάζεται σε έκταση αιώνων. Δεν προσδένεται σε άτομα, αλλά σε ομάδες προσώπων, σε διαδοχικές γενεές. Στην εκτύλιξή της εξαφανίζεται το εφήμερο άτομο και παίρνουν την πρώτη θέση, διαρκέστερες υποστάσεις, λαοί, οικογένειες, πολιτικές μερίδες ή κοινωνικές τάξεις. Τα εδραία πολιτικά έργα μέσα στην ιστορία είναι υπερπροσωπικά. Και δυστυχώς οι έλληνες μόνο σε προσωπικά έργα επιδίδονται με ζήλο. Γι΄ αυτό ή δε φτάνουν ως την τελείωση ενός άξιου πολιτικού έργου ή όταν φτάσουν, φέρνει μέσα του το έργο τους το ίδιο, το σπέρμα της φθοράς. Και αυτό είναι δίκαιο. Γιατί σκοπός των ελλήνων είναι η πρόσκαιρη λάμψη του πρόσκαιρου ατόμου, όχι η μόνιμη απρόσωπη ευόδωση του έργου του ίδιου. 

Έπρεπε εξαιρετικά ευνοϊκές περιστάσεις να συντρέξουν με τη μεγαλοφυΐα του Αλέξανδρου του Μακεδόνα για να αποκτήσουν για λίγα χρόνια οι έλληνες μια κυρίαρχη πολιτική θέση στην οικουμένη. Αλλά και εκεί το έργο, στηριγμένο σ΄ ένα πρόσωπο, όχι σε μιαν κοινότητα ανθρώπων, ούτε σε μια πολύχρονη παράδοση, μόλις εξαφανίστηκε ο δημιουργός, διαλύθηκε μέσα στα χέρια των ίδιων εκείνων ανθρώπων, που, όταν ο Αλέξανδρος ζούσε, στάθηκαν οι απαραίτητοι συντελεστές του. Αλλά το έργο, βλέπεις, δεν ήταν δικό τους. Δεν τους είχε κάνει ο αυταρχικός ηγέτης κοινωνούς στην τιμή του έργου, αλλά θήτες του γιγάντιου εγωισμού του. 

Ποτέ, μα ποτέ δε θέλησα να σου πω, ότι λείπει η πολιτική σκέψη στην Ελλάδα. Απεναντίας πιστεύω πως αφθονεί, περισσότερο μάλιστα από ό,τι φαντάζεται όποιος βλέπει τα πράγματα απ΄ έξω. Μόνο που δεν μας είναι αισθητή η παρουσία της, γιατί οι άνδρες που τη κατέχουν φθείρονται ο ένας από τον άλλο σε μιαν αδιάκοπη, πεισματική και το πιο συχνά μάταιη σύγκρουση. Αν λείπει κάτι των ελλήνων πολιτικών δεν είναι ούτε η δύναμη της σκέψης, ούτε η αγωνιστική διάθεση. Στο χαρακτήρα, στο ήθος φωλιάζει η αρρώστια. Φωλιάζει στην άρνησή τους να δεχθούν να εξαφανίσουν το άτομό τους για την ευόδωση ενός ομαδικού έργου.

Δεν κρίνουν ποτέ με δικαιοσύνη το συναγωνιστή τους και γι΄ αυτό δεν υποτάσσονται ποτέ στην υπεροχή του. Δεν έχουν την υπομονή, μέσα στον κύκλο των ισότιμων, να περιμένουν με την τάξη του κλήρου ή της ηλικίας της σειρά τους. Έτσι διασπαθίζοντας τη δύναμή του και τις αρετές του σε περιττούς αγώνες κατάντησε ο λαός με την υψηλότερη και την πλουσιώτερη στη θεωρία πολιτική σκέψη, να μείνη τόσο πίσω από μας στις πρακτικές πολιτικές του επιδόσεις. 

Τα δεινά, όσα υποφέρανε ως τα σήμερα οι έλληνες, μα θαρρώ και όσα θα υποφέρουν στο μέλλον μιαν έχουν κύρια και πρώτη πηγή, την φιλοπρωτία, τη νόμιμη θυγατέρα του τρομερού των εγωισμού. Μου γράφεις πως αυτό συμβαίνει και αλλού και προ παντός σ΄ εμάς. H διαφορά, καλέ μου φίλε, έγκειται στο μέτρο και στην ένταση της φιλοπρωτίας. Βέβαια και εμείς σήμερα δεν υστερούμε. Αλλά την εποχή που θεμελιώνονταν το μεγαλείο της Ρώμης δεν είχαν υπερβή οι δικοί μας το πρεπούμενο μέτρο. Υποτάσσονταν στο κοινό νόμο και στους γενικούς σκοπούς της πολιτείας, ενώ οι έλληνες το ξεπέρασαν πριν προφτάσουν να στεριώσουν τη δύναμή τους στην οικουμένη. Όσο όμως αυστηρότερος και αν θέλω να είμαι, καθώς είναι χρέος μου, για μας τους ρωμαίους, δεν ξέρω αν μεταξύ των ρωμαίων, και σήμερα ακόμα, υπάρχουν τόσοι φανατικοί και αδίστακτοι στο κυνήγημα των τιμών, όσοι υπήρξανε μεταξύ των ελλήνων στους ενδοξώτερούς των αιώνες. 

Μήπως όμως υπερβάλλω, καλέ μου φίλε; Μήπως βλέπω το θαυμαστό γένος των ελλήνων με τα μάτια της γεροντικής κακίας; Μα είναι χρόνια τώρα που με το λυχνάρι και με του ήλιου το φως διαβάζω Αριστοφάνη, Δημοσθένη, Ευριπίδη, Θεόφραστο, Επίκουρο, Ζήνωνα, Χρύσιππο και όλο και βεβαιώνομαι περισσότερο πως δεν είμαι μόνος στον τρόπο που τους κρίνω. Όχι, φίλε μου, δε βλέπω πως είμαι άδικος όταν λέγω πως πρόθεσή τους συνήθως δεν είναι να ξεπεράσουν σε αξιότητα ή και σε καλή φήμη τον αντίπαλό τους, αλλά να τον κατεβάσουν στα μάτια του κόσμου κάτω από τη δική τους θέση, όποια και αν είναι. Την αρχαίαν «ύβριν» των την κατεβάσανε στο χαμηλότερο επίπεδο! 

Κάποτε με τούτην την ισοπέδωση προς τα κάτω νομίζουν πως επαναφέρουν το πολίτευμά τους στην ορθή του βάση.Μάταια ξεχώρισε ο μεγάλος Σταγειρίτης τη «δημοκρατία» (παρεκβατική δημοκρατία, οχλοκρατία) από την «πολιτεία» (ορθή δημοκρατία). H θέλησή τους για ισότητα, άμα την αναλύσης, θα δης ότι δεν απορρέει από την αγάπη της δικαιοσύνης, αλλά από το φθόνο της υπέρτερης αξίας. “Μια που εγώ”, λέει ο έλληνας, “δεν είμαι άξιος να ανεβώ ψηλότερα από σένα, τότε τουλάχιστον και εσύ να μη ανεβής από μενά ψηλότερα. Συμβιβάζομαι με την ισότητα”. Συμβιβάζεται με την ισότητα ο έλληνας, γιατί τι το άλλο είναι παρά συμβιβασμός να πιστεύης ανομολόγητα πως αξίζεις την πρώτη θέση και να δέχεσαι μιαν ίση με των άλλων. Μέσα του λοιπόν δεν αδικεί τόσο ο έλληνας, όσο πλανάται. Γεννήθηκε με την ψευδαίσθηση της υπεροχής. 

Και ύστερα θα συναντήσης και μεταξύ των ελλήνων την άλλη την ψευδαίσθηση που τους κάνει να υπερτιμούνε τη μιαν αρετή που έχουν και να υποτιμούνε τις άλλες που τους λείπουν. Είδα δειλούς που φαντάζονταν πως μπορούν να ξεπεράσουν όλους μονάχα με την εξυπνάδα τους και ανδρείους που πίστευαν πως φτάνει για να ξεπεράσουν όλους η ανδρεία τους. Είδα έξυπνους που φαντάζονταν πως δε χρειάζεται για να γίνουν πρώτοι ούτε επιστήμη, ούτε αρετή. Είδα κάτι σοφούς που θέλαν να σταθούν απάνω και από τους έξυπνους και από τους ανδρείους με μόνη την επιστήμη και τη σοφία. Πόσο αλήθεια άμαθοι της ζωής μπορεί να είναι αυτοί οι αφεντάδες της γνώσης! Τι κακό μας έκανε αυτός ο Πλάτωνας! Πόσους δασκάλους πήρε στο λαιμό του που νομίσανε πως είναι «άνδρες βασιλικοί»!. 

Μα είδα τέλος, αγαπητέ μου Νάβιε, και κάτι ενάρετους, που δεν το χώνευαν να μην είναι πρώτοι στην πολιτεία, αφού είταν πρώτοι στην αρετή. Και βέβαια δε στασίαζαν όπως οι βάναυσοι και οι κακοί, αλλά ή αποσύρονταν σιωπηλοί και απογοητευμένοι στους αγρούς των, αφήνοντας το δήμο στα χέρια των δημαγωγών και των συκοφαντών, ή δηλητηριάζανε την ίδια τους την αρετή και τους ωραίους της λόγους με την πίκρα της αποτυχίας των. ωσάν οι ηγεσίες των πολιτειών να μην ήταν μοιραία υποταγμένες στις ιδιοτροπίες της τύχης και του χρόνου και σε λογής άλλους συνδυασμούς δυνάμεων που συνεχώς τις απομακρύνουν απ΄ την ιδεατή τους μορφή και τις παραδίνουν στα χέρια των ανάξιων ή των μέτριων. Τέτοια είναι τα πάθη και οι αδυναμίες που φθείρουν τους ηγέτες των ελληνικών πόλεων.

Όσο για τους οπαδούς των ηγετών αυτών, έχουν και αυτοί την ιδιοτυπία τους στον μακάριον εκείνον τόπο. Είναι οπαδοί, πραγματικοί οπαδοί, μόνο όσοι χάσαν οριστικά την ελπίδα να γίνουν και αυτοί ηγέτες. Έτσι θα παρατηρήσης πως πιστοί οπαδοί είναι μόνο οι γεροντώτεροι από τον ηγέτη τους. Ελάχιστοι είναι οπαδοί από πίστη ιδεολογική ή από πίστη στον ηγέτη οι πολλοί είναι πειθαναγκασμένοι από τα πράγματα γιατί ατύχησαν, γιατί βαρέθηκαν ή λιποψύχησαν. Γι΄ αυτό είναι και όλοι προσωρινοί, άπιστοι, ενεδρεύοντες οπαδοί, ως που να περάσει η κακή ώρα. 

Μα και αυτοί που μένουν και όσο μένουν οπαδοί, προσπαθούν συνεχώς να αναποδογυρίσουν την τάξη της ηγεσίας και να διευθύνουν αυτοί από το παρασκήνιο τον ηγέτη. Γι΄ αυτό και βλέπεις τόσο συχνά να είναι περιζήτητοι οι μέτριοι ηγέτες, που προσφέρονται ευκολώτερα στην παρασκηνιακήν ηγεσία των οπαδών των. Σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει σημασία να ξέρης ποιος είναι ο ονομαστικός ηγέτης μιας πολιτικής μερίδας, αλλά ποιοι εκ του αφανούς τον διευθύνουν.Βλέπεις, είναι μερικοί άνθρωποι που δεν είναι προικισμένοι με τα χαρίσματα με τα οποία αποκτάς τα φαινόμενα της ηγεσίας, αλλά μόνο με εκείνα που χρειάζονται για την ουσία της, για την άσκηση της εξουσίας. Είναι αναγκασμένοι λοιπόν οι τέτοιοι να περιορισθούν στο ρόλο του υποβολέα και να αφήνουν τους άλλους, που κατέχουν τα φαινόμενα, να χαριεντίζωνται απάνω στη σκηνή. 

Δε σου κρύβω πως με πείραξε ο λόγος σου, πως δείχνομαι τάχα κακός και άδικος με τους έλληνες. Ας αρχίσω λοιπόν σήμερα το γράμμα μου με έναν έπαινο γι΄ αυτούς, για να ξεπλύνω ετσι κάπως τη μομφή σου. O εγωισμός δεν κάνει τους έλληνες μόνο κακούς πολίτες στην αγορά, τους κάνει και καλούς στρατιώτες στον πόλεμο. Έχουν αιώνων τρόπαια που μέσα στη μνήμη τους γίνονταισα νόμοι άγραφοι και επιβάλλουν την περιφρόνηση της κακουχίας και του κινδύνου. Μη συγχέης τη διάλυση της στρατιωτικής δύναμης, που έχει αφορμή τις εμφύλιες έριδες, με την ατομική γενναιότητα καθώς και την πολεμική δεξιοτεχνία των ελλήνων.

Μα και δεν είναι μόνο στον πόλεμο ο έλληνας γενναίος και άξιος μαχητής, αλλά και στην ειρήνη. Ακριβώς γιατί η γενναιότητά του δεν είναι συλλογική, σαν των περισσότερων λαών, αλλά ατομική, γι΄ αυτό δε φοβάται, και εκεί που βρίσκεται μόνος του, να ριψοκινδυνεύη, στην ξενητιά, στο παράτολμο ταξίδι, στην εξερεύνηση του αγνώστου. Γι΄ αυτό και τόλμησε τέτοια που εμείς δε θα τολμούσαμε ποτέ και θεμέλιωσε για αιώνες αποικίες έξω από τις στήλες του Ηρακλέους και πέρα, μέσα στα χιόνια της Σκυθίας. και στον καιρό μας ακόμη έλληνες δεν είναι εκείνοι που τόλμησαν να διασχίσουν άγνωστες θάλασσες για να φτάσουν στη χώρα των Ινδών και στις έμπυρες χώρες πιο κάτω από τη γη των Αιθιόπων;

Αναρωτιέσαι κάποτε γιατί τα τολμάει αυτά τα παράτολμα ο έλληνας; Επειδή είναι γενναίος ο έλληνας, είναι και παίκτης. Παίζει την περιουσία του τη ζωή του και κάποτε και την τιμή του. Γεννήθηκε για να σκέπτεται μόνος, για να δρα μόνος, για να μάχεται μόνος και γι΄ αυτό δε φοβάται τη μοναξιά. Εμείς αντίθετα είμαστε από τα χρόνια τα παλιά μια υπέροχα οργανωμένη αγέλη. Σκεπτόμαστε μαζί, δρούμε μαζί, μαχόμαστε μαζί και μοιραζόμαστε μαζί την τιμή, τα λάφυρα και τη δόξα. Οι έλληνες δε δέχονται, όσο αφήνεται η φύση τους ελεύθερη, να μοιρασθούν τίποτα με κανέναν. Το εθνικό τους τραγούδι, αρχίζει με έναν καυγά, γιατί θελήσανε να κάνουν μοιρασιά ανάμεσα σε άντρες που μοιρασιά δε δέχονται. 

Και μια που πήρα το δρόμο των επαίνων, άκουσε και τούτο, που δεν είναι και ο μικρότερος. Οι αυστηρές κρίσεις που τώρα βδομάδες σου γράφω, θαρρείς πως είναι μόνο δικές μου; Τις πιο πολλές τις διδάκτηκα από ένα έλληνα, από τον Επίκτητο. Νέος τον άκουσα να εξηγή το μέγα δράμα του γένους του. Ήσυχα καθαρά, με την ακριβολογία και τη χάρη που σφράγιζε το λόγο του, μας ετοίμαζε για έναν κόσμο που είχε πια περάσει, για μιαν Ατλαντίδα που είχε κατακαλύψει ο Ωκεανός. Κάποτε κάνοντας την απολογία της πατρίδας του, μας έλεγε: «Δεν είναι τόσο δίκαια τα ανθρώπινα, ώστε μόνο αμαρτήματα να είναι οι αιτίες των τιμωριών. H Τύχη, η τυφλή θεά, η τελευταία στην οποία θα πάψω να πιστεύω, πρόδωσε συχνά τους έλληνες στο δρόμο τους. Αλλά και αυτοί, πρόσθετε, τη συντρέξανε με το δικό τους τρόπο». Μη νομίσης όμως πως μόνο ένας Επίκτητος κατέχει την αρετή του «γνώθι σαυτόν» (Σημ. Στο πρωτότυπο γραμμένο ελληνικά). Σε κάθε κόγχη απάγκια της αγοράς κάθε πόλης, σε κάθε πλάτανο από κάτω της ευλογημένης ελληνικής γης, θα βρης και έναν έλληνα, αδυσώπητο κριτή του εαυτού του. Και εύκολα θα σου ξανοιχθή και ας είσαι ξένος. Αρκεί εσύ να μην αρχίσης να κακολογής τίποτα το ελληνικό, γιατί τότε μέσα του ξυπνάει μια άλλη αρετή, η περηφάνια.

Ναι, ναι, σε βλέπω να γελάς, Ατίλιε Νάβιε, αυτούς του ταπεινούς κόλακες που σέρνονταιστους προθαλάμους μας, γελάς που τους ονομάζω περήφανους. Και όμως θα αστοχήσης στο έργο σου αν αγνοήσης αυτή την αλήθεια. Πρόσεξε την υπεροψία και τη φιλοτιμία των ελλήνων. Μην πλανάσαι! Έχουν την ευαισθησία των ξεπεσμένων ευγενών. Είναι γκρεμισμένοι κοσμοκράτορες, ποτέ όμως τόσο χαμηλά πεσμένοι, ώστε να ξεχάσουν τι ήτανε. H πολυσύνθετη ψυχή τους χωράει λογής αντιφάσεις και έρχονται ώρες που για πολλούς είναι δίκαιος ο ειρωνικός λόγος του Ιουβενάλιου Graeculus esuriens, in coelum jusseris, ibit [μετ. «Το λιμασμένο γραικύλο κι΄ αν στον ουρανό τον προστάξης (να πάη), θα πάη.»] Αλλοι όμως είναι τούτοι οι γραικύλοι και άλλοι οι έλληνες. Και το πιο περίεργο: οι ίδιοι τούτοι σε άλλες ώρες είναι γραικύλοι και σε άλλες έλληνες (Σημ. ο συγγραφέας παίζει εδώ με τις λέξεις graeculus και graeci. Στη μετάφραση φυσικά το λογοπαίγνιο χάνεται).

Δεν πρέπει ποτέ να δώσης στον έλληνα την εντύπωση ότι του αφαίρεσες την ελευθερία του. Αφησέ τον, όσο μπορείς, να ταράζεται, να θορυβή και να ικανοποιή την πολιτική του μανία, μέσα στη σφαίρα που δεν κινδυνεύουν τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας. Εσύ πρέπει να έχης την τέχνη να επεμβαίνης μόνο την τελευταία στιγμή, όταν δεν μπορείς να βάλης τους έλληνες τους ίδιους να αποτρέψουν το δυσάρεστο. Πάντοτε βρίσκονται οι διαφωνούντες μεταξύ των ελλήνων, που θα είναι πρόθυμοι να σε βοηθήσουν είτε θεληματικά, είτε, συνηθέστερα, αθέλητά τους.

Υποβοηθώντας το τυφλό παιχνίδι των φατριών από το παρασκήνιο, χωρίς να προσβάλλης την περηφάνια τους, μπορεί να οδηγήσης τις ελληνικές πόλεις προς το καλό πολύ ευκολώτερα παρά με τις σοφώτερες διαταγές που θα εξέδιδες, αν είσουνα ανθύπατος στην Ισπανία ή στην Ιλλυρία. Valde aveo scire quid agas. Data Nonis Juniis ex Tusculo. 

Όμως αν θέλης στην Ελλάδα πραγματικά να επιβάλης μιαν απόφασή σου, όσο σωστή και αν είναι, κοίταξε να μη φανή η πρόθεσή σου. Πρέπει να θυσιάσης την τιμή μιας απόφασης για να την επιβάλης μεταξύ των ελλήνων. Κάλεσε ιδιαιτέρως έναν έναν τους αρχηγούς των μερίδων. Δώσε στον καθένα την ευκαιρία μιας επίπλαστης πρωτοβουλίας.Φυσικά, αν δυστροπούν, να τους τρομάξης. Αλλά και αυτό υπό εχεμύθειαν, χωρίς να αναγκάσης τη φιλοτιμία τους να πάρη τα όπλα. Δώσε τους κάποια περιθώρια έντιμης υποχώρησης, και όταν ακόμα στην πραγματικότητα διατάσσης. Μην τους πης ότι διατάσσεις, πες τους ότι δεν διατάσσεις, αλλά ότι αν δεν γίνη τούτο και εκείνο, τότε οι ρωμαϊκές λεγεώνες θα αναγκασθούν να μεταθασταθμεύσουν, για λόγους ασφάλειας, σε άλλη επαρχία και τότε μπορεί τίποτε Γέτες ή Κέλτες ή Δακοί να στείλουν τα στίφη τους να δηώσουν τη χώρα και ας αναμετρήσουν οι ίδιοι τις συνέπειες και ας αποφασίσουν.

Όλα αυτά δε σου τα λέω για να σε κάνω να περιφρονής τους έλληνες. Απεναντίας σου τα λέω για να τους καταλάβης και να τους προσέξης. Ακόμη και σήμερα διατηρούν τα ίχνη μερικών αρετών που μοιάζουν με τη χόβολη μιας μεγάλης πυράς. Μελετητές της ψυχής των ατόμων και του όχλου, θα τους δης να εκτελούν μερικούς θαυμάσιους ελιγμούς, να χαράζουν πολιτικά σχέδια περίλαμπρα, με μιαν ευκινησία στη σκέψη και μια γοργότητα στις αντιδράσεις που εμείς εδώ ποτέ δε φτάσαμε. Μόνο που ύστερα θα μελαγχολήσεις βλέποντας πως είναι πια ασήμαντοι οι σκοποί για τους οποίους ξοδεύονται αυτά τα εξαίσια χαρίσματα».


ΠΗΓΗ:http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/2010/06/blog-post_29.html

Ροή Αναρτήσεων

Λόγω κάποιων προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στην ροή των αναρτήσεων, όλες οι αναρτήσεις από τον Αύγουστο και μετά διεγράφησαν. Μόλις λυθεί το πρόβλημα θα ξαναμπούν.

Εκτάκτως ερριμμένα......«Χωρίς τον έλεγχο του Αιγαίου, απλά δεν υπάρχει Ελλάδα»

Οριοθέτηση και όχι συνεκμετάλλευση

Από την ΚΥΡΑ ΑΔΑΜ

Την απλή και κοινότοπη αυτή διαπίστωση, που από καιρό σε καιρό πρέπει να υπενθυμίζεται, την κάνει το συντηρητικό, αλλά πάντα καλά ενημερωμένο και ακριβές στα στοιχεία του αμερικανικό Ινστιτούτο Στράτφορ, στην πρόσφατη -όχι αισιόδοξη, ούτε και κολακευτική- ανάλυσή του για την κατάσταση στην Ελλάδα.
ΤΗΝ ΙΔΙΑ διαπίστωση επανέφερε στο προσκήνιο και η πρόσφατη προκλητική ενέργεια της Αγκυρας να στείλει το ερευνητικό πλοίο «Τσεσμέ» στο Βόρειο Αιγαίο, στα διεθνή ύδατα, αλλά μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση, αλλά με συνοδευτική ανακοίνωση ότι οι δύο χώρες δεν έχουν υφαλοκρηπίδα πέραν των χωρικών υδάτων από τις ηπειρωτικές ακτές.

ΕΤΣΙ επανέρχεται στο προσκήνιο το εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, με την ελληνική κυβέρνηση να το θεωρεί «εύκολο» και να «πιέζει» την Αγκυρα για την επίλυσή του.

ΓΙΑ ΤΗΝ επίλυση του θέματος, «ο γιαλός είναι στραβός» εξ αρχής.

Η ΑΓΚΥΡΑ, πονηρή ούσα, υποστηρίζει ευθύς εξ αρχής ότι η οριοθέτηση πρέπει να γίνει με «γεωλογικά κριτήρια» και όχι νομικά, που στηρίζονται στο Δίκαιο της Θάλασσας το οποίο η Αγκυρα πεισματικά, αλλά για ευνόητους λόγους, αρνείται να υπογράψει. Σύμφωνα με τον γεωλογικό ορισμό, η υφαλοκρηπίδα ορίζεται ως ο βυθός της θάλασσας και το υπέδαφος των περιοχών που αρχίζουν από τις ακτές και τελειώνουν στο σημείο όπου το βάθος της θάλασσας είναι 200 μ.

ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ, το Διεθνές Δίκαιο, το οποίο δεν αποδέχεται η Τουρκία, ορίζει ως υφαλοκρηπίδα το βυθό της θάλασσας και το υπέδαφος των περιοχών που αρχίζουν από τα εξωτερικά όρια της αιγιαλίτιδας ζώνης (που μπορεί να φτάσει και τα 12 ν.μ.) και φτάνουν σε βάθος 200 μ. ή μέχρι του σημείου όπου μπορεί να γίνει εκμετάλλευση των υποθαλάσσιων φυσικών πόρων.

Η ΑΝΤΙΘΕΣΗ είναι εμφανής, και άλλο τόσο βέβαιη είναι η εκτίμηση ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να δώσει νομική μάχη για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ξέρει ότι με βάση το Διεθνές Δίκαιο δεν υπάρχει τουρκική υφαλοκρηπίδα δυτικά των ελληνικών νησιών του Αν. Αιγαίου. Γι' αυτό ακριβώς, με «όπλο» της τον γεωλογικό ορισμό, προχωρά από το 1973 σε «τετελεσμένα», υποστηρίζοντας ότι η υφαλοκρηπίδα της φτάνει στο μέσο του Αιγαίου και ότι τα νησιά δεν έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα.

ΕΜΦΑΝΗΣ και σταθερός στόχος της Αγκυρας δεν είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας αλλά η διανομή της και επομένως η συνεκμετάλλευσή της.

ΑΥΤΟ ακριβώς υπενθύμισε η Αγκυρα με το «Τσεσμέ» και αυτό ακριβώς είναι το σημείο μεγίστης προσοχής για την ελληνική κυβέρνηση. Στο όνομα υποτιθέμενων οικονομικών ωφελημάτων από υποτιθέμενες εκμεταλλεύσεις υδρογονανθράκων στο Αιγαίο, η Αθήνα οφείλει να είναι πολύ συγκρατημένη. Και κυρίως πονηρεμένη...
πηγή

Οι πολιτικές και ιδεολογικές κωλοτούμπες του Προέδρου του ΛΑΟΣ κ. Καρατζαφέρη

του Πολίτη Π. Παπαγαρυφάλλου

Αθήνα, 24 Μαρτίου 2010

Είναι γνωστό ότι εδώ και μία δεκαετία περίπου, ο εν λόγω αρχηγός και ιδρυτής του ΛΑΟΣ διακήρυσσε με πάθος και σε κάθε ευκαιρία το σύνθημα: ρήξη και ανατροπή, με το παράλληλο μόττο: Πατρίς, Θρησκεία, Ορθοδοξία

Μαζί μ’ αυτά εμφανιζόταν ένθερμος θιασώτης των ηθικών αξιών και λάβρος πολέμιος της οικογενειοκρατίας, των «σατέν» και των πολιτικών τζακιών, εμφανιζόμενος ως ασυμβίβαστος εχθρός τους.

Στα εθνικά θέματα εμφανιζόταν ως εργολαβικός υπερασπιστής τους καταγγέλλοντας τους υπολοίπους για εθνική μειοδοσία, ιδιαίτερα στο όνομα της Μακεδονίας και των λαθρομεταναστών.

Μέσα στη γενική σήψη του πολιτικού συστήματος και τη δίψα μιας σημαντικής μερίδας του «κυριάρχου» λαού ν’ ακούσει κάτι το πατριωτικό, το εθνικό, το αξιοκρατικά και το ηθικό, μπόρεσε να παραπλανήσει ένα μικρό ποσοστό, το οποίο τον οδήγησε στη βουλή.

Σύμφωνα με τις διακηρύξεις και το πρόγραμμα του κόμματος (το οποίο σε μεγάλο βαθμό αποτελεί έργο του γράφοντος) θα έπρεπε η πρακτική πολιτική του να τείνει στην αλλοίωση και ανατροπή του status quo ώστε να αποδυναμωθεί σταδιακά το πολιτικό σύστημα των «σατέν», στα οποία μεγάλωσαν οι εκλεκτοί και πολιτικοί γόνοι. Με άλλα λόγια, υποσχόταν ένα άλλο πολιτικό και κοινωνικό άρωμα στη χαβουζοποιημένη πολιτική ζωή.

Ήταν ένα σκίρτημα και ένα πέταγμα στο οποίο πίστεψαν πολλοί και εξακολουθούν να πιστεύουν ακόμα. Άλλοι νωρίς κατάλαβαν την πολιτική απάτη και πολλοί ψάχνονται για να εντοπίσουν, που βρίσκονται και περισσότερο εκείνοι, οι οποίοι, χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται μέσα στο κόμμα ως τραπουλόχαρτα.

Εν όψει του γεγονότος ότι καμμιά απολύτως διακήρυξη και αρχή δεν τήρησε ο λαλίστατος αρχηγός και εν όψει της διαγραφόμενης επικινδυνότητας που εγκυμονεί για την πολιτική μας ζωή και τα εθνικά θέματα, θα επιχειρήσω, συνοπτικά, ν’ αναδιπλώσω τις πολιτικές και ιδεολογικές του κωλοτούμπες.

Έχουμε λοιπόν και λέμε:

Μετά τις εκλογές του 2004, κάνει την πρώτη κωλοτούμπα: Ψηφίζει, με την κοινοβουλευτική του ομάδα τον υποψήφιο Πρόεδρο της Ν.Δ. ως Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος δεν θα εκλεγόταν χωρίς τις ψήφους του ΛΑΟΣ. Έτσι, αντί να δημιουργήσει τις πρώτες ρωγμές στο σάπιο σύστημα, το στήριξε ανατρέποντας την ανατροπή. Πολιτική απάτη μεγάλης ολκής. Με την πρώτη αυτή κωλοτούμπα, που ανέδειξε τον κ. Σιούφα Πρόεδρο του «δημοσίου πτυελοδοχείου» και της «οπερέτας» όπως χαρακτήρισαν τη βουλή επιφανέστατοι πολιτικοί παράγοντες του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ - ανοίγει η αυλαία του θεάτρου των συμβιβασμών και αλλαξοδρομιών του «μεγάλου ανατροπέα».

Έτσι φθάνει στη δεύτερη κωλοτούμπα: Αγωνίζεται να ξαναμπεί στην «πολυκατοικία» από την οποία έφυγε (;) διακηρύσσοντας δικαιώματα συνιδιοκτησίας επί του διαμερίσματος.

Όμως οι πρώην ομογάλακτοι της Νέας Δημοκρατίας τον θεωρούν «ακραίο» και του κλείνουν την πόρτα την οποία θα προσπαθήσει ν’ ανοίξει για αρκετό καιρό.

Κωλοτούμπα τρίτη: Ικετεύοντας να μπει στην πολυκατοικία, θα προτείνει στους ιδιοκτήτες της να στηρίξει την κυβέρνηση «για να μην έρθει το ΠΑΣΟΚ». Όμως εμμένουν στο «ακραίος»και αρνούνται την κοινοβουλευτική του στήριξη, η οποία απεμπολούσε τη θεωρία της ανατροπής, των ρήξεων και των «σατέν». Φυσικά, όλα αυτά «για το καλό της πατρίδας»!!

Κωλοτούμπα τέταρτη: Αφού διαπιστώνει ότι κηρύσσεται αποσυνάγωγος από τους ενοίκους της πολυκατοικίας, ξαναθυμάται τον Κάστρο και τον Γκεβάρα και παίρνει τ’ άρματα εναντίον τους, αν και στη βουλή τους στήριξε σε μερικά νομοσχέδια, πάντα «για το καλό της πατρίδας».

Είναι η εποχή κατά την οποία ως πολιτικός ζογκλέρ ακροβατούσε στο νομοθετικό και πολιτικό έργο ποντάροντας στο θολό πολιτικό τοπίο.

Κωλοτούμπα πέμπτη: «Για το καλό της Πατρίδας» – και της οικοδομής – αυτός ο διαπρύσιος κήρυκας της ηθικής και των οικογενειακών και θρησκευτικών αξιών θα υπερβεί τα ατομικά, πολιτικά και κοινωνικά εσκαμμένα: Θα προτείνει τη νομιμοποίηση του «μαύρου χρήματος» του εξωτερικού και μάλιστα εντόκως αφού επανακάμψει από τις ξένες τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι οι έμποροι λευκής σαρκός, όπλων και ναρκωτικών ανακηρύσσονται εθνικοί ευεργέτες, με όσες κοινωνιοκτόνες και εθνοκτόνες συνέπειες, φέρνει μέσα της αυτή η πράξη! Διδάσκει την κλοπή, την φοροδιαφυγή και την κοινωνική και πολιτική χυδαιότητα «για το καλό της Πατρίδας»! Πρόκειται για κυνικό λάκτισμα όλων των αξιών, τις οποίες υποτίθεται ότι υπερασπιζόταν ο «ανατροπέας».

Κωλοτούμπα έκτη: Πέντε χρόνια μέσα στη βουλή ουδέποτε το κόμμα του (το «του» σημαίνει δικό του) έφερε για συζήτηση το περίφημο θρησκευτικό ζήτημα της καταργήσεώς του «Χ.Ο.» από τις ταυτότητες, χωρίς το οποίο «δεν ζούσαν οι ψηφοφόροι του ΛΑΟΣ» και τα εκατομμύρια που υπέγραψαν την επαναφορά του. Σιωπή από παντού. Είναι αυτονόητο ότι αυτή η υποκρισία αφορά και τα εκατομμύρια των όσων υπέγραψαν αυτή την επαναφορά, οι οποίοι όμως ψήφισαν και ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που το κατάργησαν! Τα καλά και συμφέροντα, όπως λένε και οι Γραφές! Η μεγάλη και έβδομη κωλοτούμπα θα γίνει από τον «ανατροπέα» στο θέμα της ανάδειξης του αρχηγού της ΝΔ. Θα πράξει το αντίθετο από όσα υποστήριζε, όλα τα χρόνια ως πούρος υπερασπιστής των εθνικών θεμάτων. Ενώ, λοιπόν, νυχθημερόν, κατηγορούσε την υπουργό των Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη ότι ενδίδει στα εθνικά μας θέματα και ότι «είναι φερέφωνο των Η.Π.Α.», όταν ήρθε η ώρα της εκλογής του αρχηγού στη ΝΔ τη στήριξε εκθύμως γράφοντας στην «Α1» (της 28-11-2009, σελ. 7) ότι: «Η επόμενη ημέρα της ΝΔ με αρχηγό αυτόν (τον Σαμαρά), θα μοιάζει με άλμα στο κενό»

Σκέτη ψυχολογική τρομοκρατία υπέρ της κ. Ντόρας, για λόγους εντελώς ψηφοθηρικούς, γεγονός το οποίο σχολιαζόταν ποικιλότροπα και σαρκαστικά από τον Τύπο.

Αυτή την πατριδοκαπηλική κωλοτούμπα (επειδή οι κωλοτούμπες είναι πολλές παύω να τις αριθμώ), καυτηρίαζε το περιοδικό «Ρεσάλτο» (τεύχ. Νοεμβρίου 2009, σελ. 10) γράφοντας γι’ αυτή τη στήριξη: «Σήμερα αυτός, ο πομπώδης πατριδοκάπηλος έρχεται να στηρίξει το «σύμβολο» της πώλησης της πατρίδας και κάθε τι του εθνικού: «τη Ντόρα». Όμως αυτές οι οβίδειες «ιδεολογικές» και «πολιτικές» κωλοτούμπες δεν είχαν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Ο νέος αρχηγός της ΝΔ – όπως και ο προηγούμενος – τον απολάκτισε, αρνούμενος συμπόρευση…

Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο «αταλάντευτος» υπερασπιστής του τρίπτυχου: Πατρίς – Θρησκεία – Οικογένεια και τρομερός υπερασπιστής των εθνικών μας θεμάτων, θα κάνει το αδύνατο και αδιανόητο πολιτικό άλμα. Θα πηδήξει στην απροκάλυπτη συνεργασία και, κάπου-κάπου, στην πλήρη ταύτισή του με το ΠΑΣΟΚ. Είναι τόσο έκδηλη και τόσο προκλητική η στήριξή του προς τον κ. Τζέφρη – όπως ο ίδιος αποκαλούσε τον σημερινό «σύντροφό» του – ώστε η μεν ΝΔ να τον χαρακτηρίσει ως «ως βοηθό της κυβέρνησης» και γνωστός τηλεπαρουσιαστής να τον εμφανίσει ως «κυβερνητικό εκρόσωπο του ΠΑΣΟΚ».

Ο Πρωθυπουργός (Τζέφρη) θα του ανταποδώσει με αβρότητα αυτή τη στήριξη, την τόσο αναγκαία να βγει από την πολιτική απομόνωση και να ισοπεδώσει όλα τα κοινωνικά δικαιώματα του «κυρίαρχου» λαού χαρακτηρίζοντάς τον, από του βήματος της βουλής ως «υπεύθυνο πολιτικό ηγέτη»!

Χαράς ευαγγέλια ο «ανατροπέας» αφού τα «σατέν» τον αποκαλούν πλέον όχι «ακροδεξιό», αλλά «υπεύθυνο πολιτικό αρχηγό».

Έτσι σφυρηλατείται η νέα συμμαχία πάντα «για το καλό της Πατρίδας», για να επιβεβαιωθεί – για πολλοστή φορά – η σοφή και αληθινή ρήση του Γ. Γκέμπελς: «Πολιτική είναι η τέχνη που καθιστά δυνατά και όσα φαίνονται αδύνατα».

Από εδώ και πέρα αρχίζει η κοινή πορεία των δύο Γιώργων σ’ ένα. Γύρισε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι, για να επιβεβαιωθεί και η ρήση του θρυλικού Μακρυγιάννη που διεκτραγουδώντας τα παθήματα της Πατρίδας, έλεγε: «Αυτοίνοι οι πολιτικοί σε έκαμαν πραμάτεια»!

Ο «ανατροπέας» θα υποστεί αυτοευνουχισμό της πολιτικής μνήμης και θα ξεχάσει όλους τους κλέφτες του δημοσίου χρήματος «για το καλό της Πατρίδας» και θα συμπορευθεί μαζί τους αρνούμενος τη σύσταση των διαβοήτων Εξεταστικών Επιτροπών με το ηθικό «επιχείρημα», ότι «τώρα δεν έχουμε καιρό για τη διερεύνηση των σκανδάλων (βλ. π.χ. εκπομπή του στο δικό του κανάλι της 15-3).

Αποπειρώμενος να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα προβάλλει ως επιχείρημα ότι «δεν στηρίζει το ΠΑΣΟΚ αλλά την Ελλάδα» και αυτό ισχύει για τη στήριξη την προσωπική προς τον σύντροφο Τζέφρη. Επικίνδυνη μεσσιανική και ναζιστική θεωρία όταν ένα κόμμα ή ένα πρόσωπο ταυτίζεται με την Ελλάδα (βλ. το άρθρο μου: «Μια επικίνδυνη πολιτική θεωρία: ΠΑΣΟΚ = ΕΛΛΑΔΑ), στην εφημ. «24 ΩΡΕΣ» της 21-12-1988).

Στα πλαίσια αυτά της εθνικοσοσιαλιστικής συμμαχίας, ο «ανατροπέας» θα πει ότι «ο Σημίτης είναι εθνικό κεφάλαιο», ότι ο «Α. Παπαδόπουλος είναι απαραίτητος για την ανόρθωση της οικονομίας» και ως προς τον … σοσιαλιστή αντιπρόεδρο της κυβερνήσεως θα προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα: «Μακάρι η Ελλάδα να είχε και άλλους Πάγκαλους». Γλείψιμο στον κύβο. Θα τ’ ακούνε οι Κούρδοι και θ’ ανατριχιάζουν γι’ αυτή την «φιλοκουρδική» πολιτική του όψιμου συμμάχου της τριάδας που παρέδωσε τον Οτσαλάν στους Τούρκους! Ο «ανατροπέας» συνδυάζει απόλυτα τον Γκεμπελισμό με τον Μακιαβελλισμό. Είναι η «πολιτική», η οποία του άνοιξε τις πόρτες (επιτέλους) του προδοτικού συμμοριακού συστήματος.

Άφησα τελευταία – υπάρχουν και πολλές άλλες – την κωλοτούμπα του … Αμερικανοφάγου «ανατροπέα», ο οποίος ξεχνώντας τι έλεγε και τι έγραφε για τους «φονιάδες των λαών» (όπως τους έλεγαν πατήρ και Τζέφρη υιός), μας πληροφόρησε τηλεοπτικώς ότι: «Προετοίμασε το ταξίδι του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ με προπομπό την ευρωβουλευτική του ΛΑΟΣ, «η οποία διατηρεί καλές σχέσεις μαζί τους». Ακολούθησε τα διδάγματα του «χαρισματικού» και πατριδοκτόνου Α. Παπανδρέου, γιατί κατάλαβε ότι στην Ελλάδα δεν έχεις πέραση αν δεν χαρακτηρίσεις τους Αμερικάνους «φονιάδες των λαών»! Ούτε ο Άρης Βελουχιώτης δεν το είπε αυτό έτσι, ωμά!

Και αφού ο ασυμβίβαστος πολέμιος της λαθρομετανάστευσης βοήθησε και στήριξε την κυβέρνηση, απεμπόλησε και αυτό το εθνικό θέμα. Ψήφισε το νόμο μόνη της η συμμαχική κυβέρνηση αφού διαθέτει την απαραίτητη κοινοβουλευτική δύναμη. Βέβαια ο ΛΑΟΣ καταψήφισε το νομοσχέδιο για τους λαθρομετανάστες αλλά αυτό δεν έχει καμμιά πρακτική και εθνική σημασία. Το εθνικό έγκλημα συνετελέσθη και η έκκληση του ΛΑΟΣ για συλλογή υπογραφών για δημοψήφισμα είναι χωρίς νόημα πρακτικό. Έχει επικοινωνιακό χαρακτήρα. Τώρα έπονται άλλες εθνικές τραγωδίες.

Περιμένοντας απάντηση, καταλήγω με ετούτα τα λόγια του Δημοκρίτου: «Πολλοί ενώ πράττουν τα αίσχιστα επιμελούνται όμως να εκφράζονται με άριστους λόγους». Είναι αυτό που ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει ως «ασέλγεια των δημαγωγών».

Αυτά προς το παρόν, θυμίζοντας στον αρχηγό το άρθρο μου, που υιοθέτησε ως δικό του σύνθημα με τον τίτλο: «Ο Ηρωϊσμός της γνώμης» (βλ. εφ. «Α1» της 25-9-2005). Όταν όμως ο γράφων, τον περασμένο Μάρτιο και συγκεκριμένα στις 24-3-2009, παρουσίασε με δική του πρόταση, το «βιβλίο» του «Ελευθερία» και τόλμησε να πει τη γνώμη του ενώπιον του ακροατηρίου της Παλαιάς Βουλής, ο συγγραφέας της «Ελευθερίας», (που είναι συλλογή μερικών γνωμικών), του έκοψε την καλημέρα ενώ ταυτόχρονα αχρήστευε τη νεοσυσταθείσα «Γραμματεία Επιστημών, Λόγου και Τεχνών», στην οποία ο ίδιος τοποθέτησε ως υπεύθυνο τον γράφοντα. Έτσι εννοεί την ελευθερία ο συγγραφέας της, που έκανε άγρια λογοκρισία στο ΤΗΛΕ ΑΣΤΥ TV, για τα όσα κριτικά λόγια τόλμησε ο γράφων να πει για την «Ελευθερία»του.

Είναι πρόδηλο ότι όταν ο «ανατροπέας» γράφει για την ελευθερία την εννοεί μόνο για τον εαυτό του. Οι άλλοι θα παίρνουν τη δική του άδεια για να λένε τη γνώμη τους «Δεν δικαιούνται δια να ομιλούν».

Μ’ αυτά – που δεν τελειώνουν εδώ – κλείνω ετούτο το κριτικό κείμενο, το οποίο είναι φυσικό να επισύρει την αντιπάθεια του «ανατροπέα». Τον ανατροπέα, ο οποίος, γλείφοντας πολιτικά τους τρεις εθνικούς δοσιλόγους (πρώην Πρωθυπουργούς) τους επισκέφθηκε και τους παρεκάλεσε «να καθίσουν όλοι μαζί σ’ ένα τραπέζι για ν’ αντιμετωπιστεί από κοινού η κρίση» (τελικά ο προηγούμενος πρωθυπουργός λόγω «κοπώσεως» δεν τον δέχθηκε).

Έτσι, αντί οι τρεις πρώην πρωθυπουργοί να οδηγηθούν στο σκαμνί του κατηγορουμένου για το εθνικό ναυάγιο που προκάλεσαν στην Ελλάδα και στο έθνος των Ελλήνων, τους νεκρανασταίνει πολιτικά και τους εκλιπαρεί να τη σώσουν! «Ξέχασε» ο λαλίστατος «ανατροπέας» τι τους έσουρνε εγγράφως και τηλεοπτικώς για διαφθορά, οικογενειοκρατία και «σατέν».

Αδιανόητες πολιτικές «συμμαχίες», που προσλαμβάνουν τη μορφή της πολιτικής αθλιότητας και της πολιτικής κωλοτούμπας που δεν έχει τέλος.

Συνεχίζοντας την κωλοτουμποειδή πολιτική ο «ανατροπέας», αυτός ο φοβερός «πολέμιος» του κεφαλαίου, θα προτείνει την πενταετή παράταση των εργολαβικών συμβάσεων «για το καλό της Πατρίδας»:

Τέλος, ο ασυμβίβαστος θιασώτης της διαφάνειας και αρχάγγελος της τίμιας διαχείρισης του δημοσίου χρήματος, υπαναχωρεί ατάκτως μπροστά στις επιταγές του νέου … συντρόφου.

Πρόκειται συγκεκριμένα για τη στήριξη του προς τον νόμο με τον οποίο ο Πρωθυπουργός εξουσιοδοτείται να συστήνει με προσωπική του απόφαση διάφορες επιτροπές από «ημέτερους» που θ’ αμείβονται εκτός του τακτικού προϋπολογισμού.

Αυτό σημαίνει ανεξέλεγκτο φαγοπότι «για το καλό της Πατρίδας», με το υιοθετούμενο επιχείρημα «των εκτάκτων αναγκών», γιατί «θα πρέπει ο Πρωθυπουργός να έχει μεγαλύτερη ευχέρια κινήσεων», όπως το δικαιολογεί στην εφημερίδα του! (βλ. «Α1», της 20-3-2010, σελ. 15). Έτσι, ο «σύντροφος» Γιώργος παριστάνει την πολιτική αρσακειάδα αγνοώντας δήθεν το όργιο της ρεμούλας των αρπαχτικών του Κινήματος για δύο δεκαετίες!

Η κωλοτούμπα της κωλοτούμπας, ω κωλότουμπα.

Όμως θα ήταν παράλειψη στην αλυσίδα της κωλοτούμπας του κ. Προέδρου αν δεν σημείωνα και το γεγονός το οποίο αναφέρεται στη γλώσσα των Ελλήνων.

Όσο ο «ανατροπέας» βρισκόταν εκτός βουλής, αγωνιζόταν για την επαναφορά του πολυτονικού στην εκπαίδευση, κάνοντας την υπ’αριθ. 3263/19-9-2003 προς αυτή, με την ιδιότητά του ως ευρωβουλευτή.

Μια ομάδα επιστημόνων του κόμματος, πιστεύοντας ότι πιστεύει σ’ αυτά που λέει και γράφει και επειδή έδειχνε πλήρη αδράνεια ως προς το θέμα, με το υπ’ αριθ. 4290/11-6-2007 έγγραφό μας που του καταθέσαμε στο προσωπικό του Γραφείο, τον ρωτούσαμε «τι πρεσβεύει το κόμμα ως επίσημη θέση επ’ αυτού του πρωτίστου εθνικού ζητήματος». Ο «ανατροπέας»υποχρέωσε τον γράφοντα ν’ αποσύρει το έγγραφο «γιατί του δημιουργεί προβλήματα»! Έτσι, μετά την είσοδό του στην ελληνική βουλή, η επαναφορά του πολυτονικού όχι μόνο ξεχάστηκε αλλά και ο γράφων μπήκε στη λίστα των αποδιοπομπαίων. Λόγω ελευθερίας! Ελευθερία, ελευθερία πόσα εγκλήματα γίνονται στο όνομά σου!

Η πολιτική αυτή συμπεριφορά του «ανατροπέα» επιβεβαιώνει απόλυτα τη σοφή κοινωνιολογική διαπίστωση του Μάρξ ο οποίος στον πρόλογο της Πολιτικής Οικονομίας του 1859 έγραφε: «Το τι είναι οι άνθρωποι δεν καθορίζεται από το είναι τους αλλά αντίθετο το είναι καθορίζει τη συνείδηση» (Συνοπτική ανάλυση αυτής της θεμελιώδους κοινωνιολογικής λειτουργίας του ανθρώπου βλ. στο σχετικό μου κείμενο του περιοδικού «Ηλιαία» τευχ. Απριλίου 2009).

Στα απλοελληνικά πολιτικά πράγματα αυτή η κωλοτούμπα έγινε γιατί άλλαξε το ΕΙΝΑΙ του κ. Καρατζαφέρη. Μπαίνοντας στη βουλή και γινόμενος βουλευτής άλλαξε και η θέση του ως προς τη γλώσσα «για να μην έχει προβλήματα».

Άλλο, βέβαια, εντελώς άλλο, η εναγώνια αναζήτηση του Γερμανού διανοητή Γκαίτε, ο οποίος πολύ πριν τον Μάρξ αναδείκνυε τη συνέπεια και την αξιοπρέπεια ως μέγιστη αρετή γράφοντας στον περίφημο «Φάουστ»: «Ήρθε ο καιρός ν’ αποδείξουμε με πράξεις ότι η αξιοπρέπεια του ανθρώπου ισούται με το μεγαλείο των θεών». Ψιλά γράμματα για τους σημερινούς πολιτικάντηδες, οι οποίοι αλλάζουν τη συνείδηση ανάλογα με την αλλαγή του ΕΙΝΑΙ, δηλαδή του ατομικού συμφέροντος.

Καταλήγοντας θα έλεγα ότι οι απρόβλεπτες αυτές εξελίξεις, που φαίνονται «αδύνατες» δημιούργησαν ένα επικίνδυνο μείγμα από τον Giorgo και Γιώργο, το οποίο ενδέχεται να προξενήσει απροσδιόριστη ζημία τόσο στα εθνικά μας θέματα όσο και στην αποσύνθεση της ελληνικής κοινωνίας.

Πρόκειται για μια γόμωση, η οποία θα επιφέρει την πλήρη αποσύνθεση της ελληνικής κοινωνίας η οποία είναι καιρός να δραπετεύσει από τη χρόνια ηθική και πολιτική χλωροφορμίαση.

Ως τελευταία κωλοτούμπα του «αμερικανοφάγου» και πολέμιου του κεφαλαίου σημειώνω την πρότασή σου προς το «σύντροφό» του κ. Τζέφρη, ν’ απειλήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι η Ελλάδα θα προσφύγει στο Δ.Ν.Τ. για δανεισμό! Ο κ. Πρωθυπουργός τον άκουσε και το έκανε, όπως δημοσίως επαίρεται ο ίδιος, γεγονός το οποίο ο γνωστός σατιρικός σχολιαστής της Τρίτης να πει ότι «συγκυβερνά ο κ. Καρατζαφέρης».

Έτσι λοιπόν, αυτή η «φαεινή» ιδέα του «ανατροπέα»έφερε από το παράθυρο το Δ.Ν.Τ. στις ευρωπαϊκές υποθέσεις και στην Ελλάδα.

Τι έχουν τα μάτια μας να δουν ακόμα από την πολιτική του και τις προκλητικές του κωλοτούμπες, πάντα «για το καλό της Πατρίδας»!