Ο Αδαμάντιος Κοραής ήταν ο πρώτος από τους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού, ο οποίος αντιλήφθηκε τη σπουδαιότητα που είχε ο πλούτος της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο να συγκροτήσουν, ελληνική, εθνική συνείδηση οι υπόδουλοι Ρωμιοί. Από τούτο ωθούμενος μετέφρασε, τύπωσε και διέδωσε στον ευρισκόμενο υπό το πέλμα της Υψηλής Πύλης και του Ιερατείου Ραγιά τα σπουδαιότερα κείμενά της. Παρεμπιπτόντως ασχολήθηκε και με την προέλευση του όρου «Γραικύλος».
Σε υποσημείωση επί των Παράλληλων Βίων του Πλουτάρχου υποστηρίζει ότι εκείνος, που έδωσε στους Έλληνες της εποχής του το καταφρονητικότατο προσωνύμιο «Graeculi» (Γραικίσκοι ή Γραικύλοι), ήταν ο ελληνίζων ρήτωρ και φιλόσοφος Κικέρων. και όχι τυχαίως. Οι ίδιοι του παραχώρησαν, δια της συμπεριφοράς των, το δικαίωμα να τους αποκαλεί τοιουτοτρόπως. ;ς γνωστόν, κατά τη διάρκεια της ρωμαιοκρατίας, οι περισσότεροι των εγγράμματων συμπατριωτών μας μετέβαιναν στη Ρώμη προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, μιας και οι πνευματικοί θησαυροί —οι περισσότεροι συλημένοι και οι υπόλοιποι αγορασμένοι— της υπόδουλης Πατρίδας βρίσκονταν ήδη εκεί. Μάλιστα, οι πλέον πλούσιοι από τους Ρωμαίους, επειδή ήταν της μόδας τότε το να δίδει κανείς στα παιδιά του ελληνική παιδεία, προσκαλούσαν στις αυλές τους, ως ανατροφείς, ρήτορες και φιλοσόφους από την κατεχόμενη Ελλάδα.
Ασφαλώς και δεν ήταν προς ψόγον το να βγάζει κανείς το ψωμί του παραδίδοντας μαθήματα. Τουναντίον. περιποιούσε τιμή, τόσο στο δάσκαλο όσο και στην πατρίδα του το γεγονός ότι ο αγροίκος κατακτητής του αναγνώριζε πνευματική ανωτερότητα και πρωτοκαθεδρία στον πολιτισμό. «Αλλά, σημειώνει ο μεγάλος Κοραής, ο Γραικός μισθωτός διδάσκαλος ηναγκάζετο πολλάκις, δια την πενίαν του, από τον Σαρδανάπαλον μισθωτήν του να κολακεύη και αυτόν και τη γυναίκα και τα τέκνα (...), και το χειρότερον, αυτούς τους δούλους του, ως να μην ήτον άλλη θεραπεία της πενίας παρά την κολακείας. Εις τους χρόνους του Λουκιανού το πράγμα είχε καταντήσει εις τόσον, ώστ’ ο φιλόσοφος διδάσκαλος ηκολούθει την κυράν και εκράτει εις τον κόλπον του της κυράς το σκυλάκιον, το οποίον, ως λέγει ο αστειότατος Λουκιανός (...) εκατούρει και πολλάκις εις τον τρίβωνα του φιλοσόφου. Ουδεμία αμφιβολία, ότι τοιούτοι Γραικοί είναι άξιοι να ονομάζονται Γραικίσκοι».
Έκτοτε ο γραικυλισμός όχι μόνον εγκαταστάθηκε, όπως το σαράκι στο ξύλο, στο σώμα του εθνικού μας κορμού, αλλά κατέστη η προπάντων ιδεολογία, για σημαντική μερίδα τής άρχουσας τάξης. Και ναι μεν οι σύγχρονοι Γραικύλοι δεν κουβαλάνε στην αγκαλιά τους το σκυλάκι του Αμερικανού προέδρου ή της εκάστοτε κυρίας τού εδώ πρέσβη των ΗΠΑ, αλλά δεν υπολείπονται εκείνων σε δουλοπρέπεια. Μόνον που, χάριν ευφημισμού, σήμερα την αποκαλούν «σύνεση», «ρεαλισμό» και «εθνικό συμφέρον». Ενώ, με περισσό θράσος, αποκαλούν εκείνους που εξακολουθούν να μιλάνε για πατριωτισμό και αξιοπρέπεια, εκείνους που αντιστέκονται στην εξαχρείωση και τον εξανδραποδισμό της Πατρίδας, «εθνικιστές», «ακροδεξιούς» και «πατριδοκάπηλους».
Τι δεν έχει ακούσει από τους οπαδούς τού γραικυλισμού το ακολουθόν πατριωτική στάση στο θέμα της Κύπρου ΚΚΕ και όσοι εκ των πολιτικών, δημοσιογράφων και διανοουμένων τόλμησαν —υπό το καθεστώς τηλεοπτικής δικτατορίας— να προβάλλουν την αρνητική θέση τους έναντι του σχεδίου Ανάν. Μάλιστα, ο κατεξοχήν εκπρόσωπος του νεοεποχήτικου φανφαρονισμού, Ανδρουλάκης, τόλμησε να αποδώσει άγνοια (!) των
σύγχρονων μεθόδων καπιταλιστικής διείσδυσης σε μια χώρα, στον Τάσσο Παπαδόπουλο, μόνο και μόνο επειδή δεν ενέδωσε στις ασφυκτικότατες πιέσεις του «εθνικού κέντρου» και των λοιπών «φίλων» εκ της Ευρώπης.
Βεβαίως θα ήταν άδικο να αποδώσω, σε όλους όσους αποδέχονται το σχέδιο Ανάν και συστήνουν την υπερψήφισή του στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου, προθέσεις που δεν έχουν. Ούτε θεωρώ πρέπον να ισχυριστώ ότι το «προς κέντρα λακτίζειν» είναι η ορθότερη πολιτική την οποία πρέπει να ακολουθούμε κάθε φορά που η Πατρίδα βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Και δικαίως θα εκλαμβάνονταν, το λιγότερο, ως ανευθυνότητα αν και για την παρούσα περίσταση υποστήριζα κάτι τέτοιο. Ανάμεσα στους υποστηρικτές του ΝΑΙ υπάρχουν και πατριώτες, οι οποίοι απλώς ερμηνεύουν με διαφορετικό τρόπο τα σημεία των καιρών και αντιλαμβάνονται αλλιώς το εθνικό συμφέρον. Αλλά πάει πολύ να παραχωρούμε στους σύγχρονους Γραικύλους, στους επανακάμψαντες αυριανιστές, στα φερέφωνα των Αμερικανών και στους κήρυκες του ενδοτισμού, να υβρίζουν χωρίς αντίλογο από τα έντυπά τους και από τα τηλεοπτικά «παράθυρα» εκείνους που αντιστέκονται.
Μιας και αναφέρθηκα όμως στον Πρόεδρο της Κύπρου, αξίζει στο σημείο αυτό να τονίσω ότι με τη στάση του, ο γενναίος αυτός Άνδρας, απέδειξε ότι δεν είναι μόνον άξιος ηγέτης —όπως βροντοφώναξαν έξω από το προεδρικό μέγαρο εκατοντάδες Κύπριοι το βράδυ της Μ. Τετάρτης— που ξέρει πολύ καλά το τι σημαίνει να κουβαλάς στις πλάτες σου την κληρονομιά τρισχιλιετούς ελληνικής ιστορίας, αλλά άξιο τέκνο της μαρτυρικής Κύπρου. Έλληνας, Πατριώτης και συνεχιστής μιας ιστορίας αιώνων, που αποδεικνύει την ελληνικότητα της Νήσου, και την οποία επιβεβαίωσαν κατά καιρούς με τη θυσία και το αίμα τους ήρωες όπως ο Αυξεντίου, ο Παλληκαρίδης, ο Γεωργιάδης, ο Ισαάκ και ο Σολωμού.
Λέγεται ότι κάθε εποχή γεννάει τους άνδρες και τις γυναίκες που την εκφράζουν και, κυρίως, που ενσαρκώνουν το πνεύμα της. Το ’21 γέννησε Κολοκοτρωναίους, Καραϊσκάκηδες, _ιάκους, Ανδρούτσους, Μιαούληδες, Μπουμπουλίνες και Τζαβέλλαινες. Βεβαίως, και Πηλιογούσηδες και Μαυροκορδάτους και Νενέκους, αλλά πλειοψηφούσαν οι πρώτοι. Σήμερα γεννάει Μητσοτάκηδες, Σημίτηδες, Γιωργάκηδες και Ανδρουλάκηδες. Η δυστυχία για την Ελλάδα έγκειται στο ότι τούτοι είναι η πλειοψηφία στο χώρο της Πολιτικής. Εναπόκειται στον Πρωθυπουργό να επιλέξει με ποιους θα πάει και με ποιους θα συνδέσει το όνομά του. Η Ιστορία είναι δύσκολο θηλυκό και οι ευκαιρίες για να «βγει» κανείς μαζί της σπάνιες. Ας εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που του προσφέρεται.
Σημ.: Το κείμενο του Κοραή προέρχεται από την εισαγωγή του μεταφραστή και σχολιαστή των Παράλληλων Βίων του Πλουτάρχου, Αν. Λαζάρου. (Εκδ. «ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ», 1939).
Νικόλαος Σπ. Σιάμος ,
«Ιθυμαχίες», «Πολιτεία» του Αγρινίου
13 Απριλίου 2004
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου